www.administracja2011adm.fora.pl

gosia

24) Powaga rzeczy osądzonej w postępowaniu sądowo-administracyjnym.
RES IUDICATA – stan powagi rzeczy osądzonej
Stan powagi rzeczy osądzonej jest to stan powstały wskutek wydania przez sąd prawomocnego wyroku co do istoty sprawy, wyłączający możliwość ponownego rozstrzygnięcia tej samej sprawy. Granice powagi rzeczy osadzonej wyznacza art. 171 p.p.s.a, stanowiąc: „Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku ze skargą stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia”. Prawomocnym orzeczeniem sądu administracyjnego o oddaleniu skargi związane są zatem nie tylko strony postępowania sądowo administracyjnego, ale i organy wyższego stopnia w post. admin.

25) Środki dyscyplinowania organu adm. publicznej przez sąd administracyjny w postępowaniu sądowo-administracyjnym
- art. 55 § 1 – grzywna (dziesięciokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzednim ogłaszane przez Prezesa GUS) za nieprzekazanie do WSA akt sprawy wraz ze skargą w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia,
- art. 55 § 2 – jeżeli organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, sąd może na żądanie skarżącego rozpoznać sprawę na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości, tzw. wyrok zaoczny,
- art. 55 § 3 – o rażących przypadkach naruszenia powyższych obowiązków, skład orzekający lub prezes sądu zawiadamia organy właściwe do rozpatrywania petycji, skarg i wniosków,
- art. 112 – grzywna (10 x przeciętne miesięczne wynagrodzenie w roku poprzednim) nakładana na organ za uchylanie się przez organ od wykonania postanowień sądu w toku postępowania, np. sąd dopuścił dowód z dokumentu.

27) Związanie NSA granicami skargi kasacyjnej
Konstrukcja związania NSA granicami skargi kasacyjnej – art. 183 p.p.s.a. oznacza to, że NSA bada orzeczenie WSA jedynie w zaskarżonym zakresie, a ponadto jedynie w zakresie zarzutów sformułowanych w skardze kasacyjnej, chyba że zachodzi nieważność postępowania przed WSA z przyczyn wskazanych w art. 183 § 2 p.p.s.a., tj.:
- jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna,
- jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany,
- jeżeli w tej samej sprawie toczy się już postępowanie wcześniej wszczęte przez sądem administracyjnym albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona,
- jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa,
-jeżeli strona została pozbawiona możliwości obrony swych praw,
- jeżeli WSA orzekł w sprawie, w której jest właściwy NSA.
A zatem jeżeli nie jest to naruszenie przepisów prawa powodujących nieważność postępowania, to jeżeli NSA stwierdzi naruszenie np. prawa materialnego, które nie zostało wskazane jako podstawa skargi kasacyjnej, nie może z tego powodu uchylić wyroku WSA.

panda

Czy ktoś może ma opracowane reszte pytań i byłby tak miły się podzielić?
Z tego co widzę brakuje odp na pyt. nr 8,11,12,20,21,22,28,29,30

Dozo

Pytanie 8 Zasada skargowości w postępowaniu sądowo-administracyjnym
Zarówno przed wojewódzkim sądem administracyjnym, jak i przed Naczelnym Sądem Administracyjnym obowiązuje zasada skargowości zabraniająca sądowi inicjowanie postępowania sądowego z urzędu; postępowanie administracyjnosądowe może wszcząć wyłącznie strona wnosząc (odpowiednio) skargę (do WSA), skargę kasacyjną lub zażalenie (do NSA), wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego lub sporu o właściwość (do NSA).

a jak wam mało to :
W czystej wersji – obliguje sąd do działania wyłącznie na wniosek stron i pozycji biernej – gromadzenie i rozpoznanie materiału dowodowego uzależnione jest od aktywności stron
Przed sądem występują strony o spornych interesach
W ppsa obowiązuje w wersji ograniczonej – uruchomienie postępowania wyłącznie na wniosek uprawnionej strony, rozpoznanie – z zachowaniem uprawnień stron do inicjowania czynności sądu, ale przy równoczesnym zobowiązaniu sądu do rozpatrzenia zgodności z prawem działania administracji z własnej inicjatywy – obowiązuje zasada oficjalności.

pytanie 11Autokontrola w postępowaniu sądowo-administracyjnym (art. 54 § 3 PPSA)

Organ ma prawo skorzystać z możiwości autokontroli w przypadku zaskarżenia każdego aktu lub czynności o których mowa w art 3 ppsa o ile uwzględni skargę w całości czyli uzna za uzasadnione zarówno sformułowane w niej zarzuty i wnioski jak i wskazaną w niej podstawę prawną. Poza przypadkiem skargi na bezczynność gdy uwzględnie to polega na podjęciu zaniechanego działania, sprowadza się ona zatem do wydania takiego aktu, który w sposób ścisły odpowiadałby stanowisku, jakie reprezentuje skarżący.

12Ochrona tymczasowa w postępowaniu sądowo-administracyjnym oraz jej trwałość

Możliwość wstrzymania
wykonania zaskarżonego aktu przez organ lub sąd związane jest z potrzeba zapewnienia skarżącemu w procesie
tzw. ochrony tymczasowej20. Interes innych stron lub podmiotów na prawach strony może być chroniony przez
konieczność złożenia odpowiedniego zabezpieczenia finansowego przez tego, kto żąda wstrzymania wykonania
zaskarżonego aktu (np.: prawo budowlane w przypadku zaskarżenia ostatecznego pozwolenia na budowę). Nie wiem czy to jest to ale znalazłem jeszcze takie coś:

Punktem wyjścia dla składu siedmiu sędziów Izby Gospodarczej NSA było przyjęcie ustalenia w aspekcie celu ochrony tymczasowej, realizowanej w trakcie postępowania przed sądami administracyjnymi. Przypomniano, że skarga sądowoadministracyjna nie wywołuje, co do zasady, skutku suspensywnego. Taką cechę może nadać skardze sam organ, na którego działanie w postaci aktu lub czynności wniesiono skargę, przed jej przekazaniem do sądu. Po przekazaniu skargi wykonanie zaskarżonego aktu lub czynności może wstrzymać wojewódzki sąd administracyjny w trybie art. 61 § 3 zd. 1 p.p.s.a., na wniosek skarżącego, jeżeli istnieje niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. NSA wywiódł, iż celem udzielenia takiej ochrony skarżącemu jest zapewnienie maksymalnej efektywności sądowej kontroli administracji, brak takiej ochrony mógłby prowadzić do sytuacji, w których nie można byłoby, nawet na drodze odszkodowawczej, zrekompensować poniesionych przez skarżącego strat wskutek wykonania nieprawomocnej decyzji administracyjnej. Doprowadziło to NSA do wniosku, iż ochrona tymczasowa stanowi niezwykle ważną gwarancję procesową praw strony.

pytanie 20 wyroki WSA uwzględniające skargę:
Skargę kasacyjną można wnieść tylko od takiego orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, na zaskarżenie którego w ten sposób pozwala ustawa – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Skargą kasacyjną zaskarżony może być każdy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, czyli zarówno wyrok uwzględniający skargę, jak i ją oddalający. Art 173 § 1 sądowoadministracyjnej ustawy procesowej zaznacza jednak, że zaskarżenie takie jest możliwe "chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej". Mimo tego zastrzeżenia ustawa nie zawiera jednak żadnego przepisu ograniczającego możliwość zaskarżenia wyroku WSA. W toku prac nad ustawą pomysły takich rozwiązań jednak się pojawiały. Zaskarżeniu podlegają też postanowienia kończące postępowanie w sprawie, czyli takie, których wydanie zamyka drogę do wydania w sprawie wyroku. Do postanowień tych należą: postanowienie o odrzuceniu skargi, o umorzeniu postępowania, o odrzuceniu skargi kasacyjnej i o odrzuceniu wniosku o wznowienie postępowania. Podobnie jak w przypadku wyroków, tak w przypadku postanowień kończących postępowanie w sprawie skarga kasacyjna do NSA przysługuje, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej. To zastrzeżenie powoduje, że z wymienionych powyżej postanowień kończących postępowanie w sprawie skargą kasacyjną nie może być zaskarżone postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej, gdyż, zgodnie z art. 194 § 1 pkt 7 ustawy, wnoszony jest od niego środek odwoławczy w postaci zażalenia.

pytanie 21 tzw wyrok merytoryczny sądu administracyjnego
Ja pierdole ale zjebane pytanie. Wie ktoś coś na ten temat? Jak ktoś wie to wstawiać bo nigdzie nie mogę tego znaleźć.

Dalej mi się nie chce. I tak jest tego za dużo i nie widzę najmniejszego sensu się tego uczyć w tej formie. Nie może nikt notatek z wykładu wstawić po prostu i będzie spokój? Przecież już jest kilkadziesiąt stron a to jeszcze nie wszystko...

Teraz dopiero widzę że u mnie odpowiedź na pytanie 20 to raczej odpowiedź na pytanie 30. Czy może ktoś przeczytać to wszystko i napisać czy jest dobrze? Chciałem pomóc.

olaa

Zagadnienia egzaminacyjne
1) Sądownictwo administracyjne a sądowa kontrola administracji
Z boguszowych wykładów znetu „I. SKA, Sądowa Kontrola Administracji.
Kontrola administracji wykonywana przez sąd SKA może występować w postaci wg kryterium :
1. SKA wykonywana przez sądy powszechne
2. SKA wykonywana przez sądy wyspecjalizowane wyodrębnione ze struktury sądownictwa powszechnego.
Są to dwa modele sądownictwa.
Ad. 1
Model ten jest właściwy dla krajów anglosaskich, specjalistyczny dla spraw precedensowych tzw. common law np. w Wielkiej Brytanii, USA.
Ad. 2
Ten model jest typowy dla systemów prawa stanowionego: Europy kontynentalnej.

Przyczyną rozróżnienia modeli są przyczyny historyczne:

Ad. 1 Model ten wykształcił się z naturalnej ewolucji. Sądy powszechne obejmowały sprawy:
- cywilne
- karne
- administracyjne

ad. 2
Model ten nie jest wynikiem ewolucji, został opracowany przez myślicieli oświeceniowych, którzy wyszli od krytyki sądów powszechnych podległych monarszy absolutnemu, co w konsekwencji prowadziło do wniosku o potrzebie ustaleniu sądów nowego typy, które będą rozstrzygały spory między administracją a obywatelami. Stąd podział na sądy powszechne i administracyjne.

Sądy powszechne i sądy administracyjne.
Sądownictwo administracyjne – sądowa kontrola administracji wykonywana przez sądy wyspecjalizowane odrębne od sądów powszechnych.
S.A. to nazw drugiego modelu.

Założenia fundamentalne, na których oparte jest SA:
1. funkcjonalna i organizacyjna- odrębność w stosunku do sądów powszechnych. Sądy administracyjne zachowują odrębność wobec sądów powszechnych, są inną grupą organów państwa.

Sądy powszechne:
Okręgowe
Rejonowe

Sądy administracyjne
Wojewódzkie
Naczelny Sąd Administracyjny.
S.A. rozpoznają inne sprawy niż sądy powszechne, spory między aparatem państwa a obywatelami wynikające z wykonywania przez państwo administracji publicznej.

2. niezawisłość sędziowska – brak podległości komukolwiek przy orzekaniu. Nie różni ona sądy powszechne i administracyjne.

3. Kasacyjny charakter kompetencji sądów administracyjnych – polega na tym, że SA. może wyeliminować (uchylić, unieważnić) z obrotu prawnego niezgodną z prawem formę działania organów administracji, ale nie może w miejsce wadliwej formy, wprowadzić formę prawidłową załatwiając sprawę za administrację.
Np. organ administracyjny odmówił obywatelowi pozwolenia na budowę. Obywatel nie zgadza się z tą decyzją udaje się do Sądu Administracyjnego. S.A. może tylko uchylić decyzję nie zgodną z prawem, ale nie może wydać pozwolenia na budowę. Może orzec aby organ administracyjny ponownie rozpatrzył to pozwolenie na budowę.

Kasacyjny charakter jest konsekwencją zasady podziału władzy.

Zasada podziału władzy wyodrębnia 3 funkcje państwa:
a. ustawodawczą
b. wykonawczą
c. wymiar sprawiedliwości
Powierza każdą funkcję innym organom państwa. Władza się równoważy. Gdyby S.A. podjął decyzję np. o wydaniu pozwolenia na budowę, zakłóciłoby to zasadę podziału władzy. Sąd nie może podjąć decyzji za organ administracyjny, może tylko orzec aby ten organ ponownie zajął się tą sprawą. Sąd nie orzeka o merytorycznym działaniu.

4.Legalność jako kryterium oceny prawidłowości działania administracji.
- oznacza to, że sąd nie bada rzetelności działania tylko czy jest zgodne z prawem. Gdy decyzja nie jest zgodna z prawem jest kasowana.

Powody, dla których istnieje kontrola sądowa:
A. Niezawisłość – to podstawowa przewaga sądu nad innymi organami państwa. Sąd orzeka bez nacisku, nie ma lepszego zabezpieczenia niezawisłości, to kluczowy element państwa prawa. Nie podlega nikomu, nie ma przełożonego.
B. Profesjonalizm – wiedza o prawie i umiejętność stosowania prawa jest najwyższa u sędziów wobec innych urzędników.

W praktyce elementy obu modeli ( SKA wykonywana przez sądy powszechne i SKA wykonywana przez sądy administracyjne) się przenikają. W Polsce obowiązuje model sądów administracyjnych, ale występują też elementy pierwszego modelu tj sądowej kontroli administracyjnej wykonywanej przez sądy powszechne.
Np. ZUS wydaje decyzje administracyjne w sprawach emerytalnych i rentowych. Spory rozstrzyga sąd pracy i ubezpieczeń społecznych, które podlegają sądom powszechnym.
Np. Urząd Ochrony konkurencji i konsumentów-decyzje wydaje Prezes, które nie podlegają kontroli sądom administracyjnym. Decyzje UOKiK oraz Regulacji Energetyki podlegają pod sądy powszechne tj pod sąd okręgowy w Warszawie.

Temat: Rys historyczny sądów administracyjnych.

S.A. w Europie kształtował się w wieku XIX . Polska była pod zaborami, która odzyskała niepodległość w 1919 roku.
1921 rok – uchwalenie Konstytucji Marcowej, która w art. 73 przewidziała utworzenie w Polsce sądów administracyjnych.

1922 rok – NTA, została uchwalona Ustawa o Najwyższym Trybunale Administracyjnym. To był sąd jednoinstancyjny wyposażony w zawodową kadrę sędziowską (bez ławników), sąd orzekał o legalności orzeczeń i zarządzeń władz administracyjnych i samorządowych. NTA orzekał kasacyjnie.

9132 rok – zostało wydane Rozporządzenie Prezydenta RP z mocą Ustawy o NTA, zastąpiono Ustawę z 1922 roku. Zasadniczych zmian nie było.

S.A. istniał do wybuchu II wojny światowej tj. do 1939 roku, w czasie wojny nie funkcjonował (w latach 1939-1945).. Koniec wojny 1945 rok, gdzie pojawiły się pomysły reaktywowania sądów administracyjnych. Ale rok 1945 to też powstanie nowego ustroju w Polsce, gdzie nie było możliwości ustanowienia sądów administracyjnych.
Argumenty przeciwko reaktywowaniu sądów administracyjnych:
- brak kadr zawodowych
- występowanie nowych i starych aktów prawnych
- w ustroju socjalistycznym jak z samej jej definicji wynika, nie możliwy jest spór między państwem a jednostką, więc wg myślicieli i ideologowie nie było potrzeby wprowadzenia sądów administracyjnych.
W połowie lat 70-tych zaczęło się coś zmieniać. Miały na to wpływ czynniki zewnętrzne. Pod koniec lat 70-tych została utworzona Komisja, która zaczęła działać w reaktywowaniu sądów administracyjnych.

31 styczeń 1980 rok – Ustawa o Naczelnym Sądzie Administracyjnym i Ustawa o zmianie Kodeksu administracyjnego. Ta ustawa weszła w życie 01.09.1980 roku. To moment reaktywowania sądownictwa administracyjnego. Nastąpiło to po dniu porozumienia sierpniowego w Gdańsku, gdzie był strajk stoczni „ Lenina”.

Zasady sądów administracyjnych po reaktywowaniu:
1. regulacja prawna została wprowadzona do KPA Dział VI art. 196-216, który był poświęcony powstaniu NSA.
2. NSA to sąd jednoinstancyjny, orzekali wyłącznie sędziowie zawodowi (na początku było 9 sędziów NSA)
3. Orzekał wyłącznie o legalności decyzji administracyjnych przy czym zaskarżanie decyzji było oparte o tzw. klauzule enumeracyjną, która polegała na tym, że art. 156 KPA wyliczał listę spraw z zakresu, których decyzje podlegały kontroli sądowej.
Spod kontroli zostały wyłączone sprawy np. paszportowe, stowarzyszeń, zgromadzeń,
pozwoleń na broń a nawet sprawy podatkowe. Natomiast były objęte sprawy np.
leśnictwa itp.
Sąd miał kompetencje kasacyjne. Sądów nie było w Konstytucji, mimo, że zostały utworzone, ponieważ było łatwiej zmienić ustawę niż Konstytucję.
NSA istniał na początku tylko w Warszawie, potem powstały wydziały pozamiejscowe. NSA podlegał nadzorowi jurysdykcyjnemu Sądowi Najwyższemu. SN rozpoznawał rewizje nadzwyczajne od orzeczeń NSA.

1990 rok – przełom ustrojowy w Polsce (1989 rok) miał wypływ na sądownictwo administracyjne. Zastąpiona została klauzula enumeracyjna, klauzula generalną tj. każda decyzja podlegała kontroli, chyba że ustawa zakazuje. Nastąpiło rozszerzenie właściwości sądów z zakresu samorządu terytorialnego np. skargi na rozstrzygnięcia nadzorcze, na uchwały jednostek samorządu terytorialnego. Nadal NSA był sądem jednoinstancyjnym.

1995 rok – nowa Ustawa o NSA, która została uchwalona z powodu odejścia od socjalizmu. Sprawy zasadnicze nie zostały zmienione.

1997 rok – uchwalenie nowej Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku, która jako jedną z zasad formułuje zasadę dwuinstancyjności i jednocześnie Konstytucja w przepisach końcowych nałożyła na ustawodawców obowiązek uchwalenia w terminie 5 lat od wejścia w życie przepisów wprowadzających dwuinstancyjność sądów administracyjnych.“

Ważnym elementem systemu kontroli administracji publicznej jest kontrola sądowa, stanowiąca jeden z filarów demokratycznego państwa prawa. Istotą tej kontroli jest rozstrzyganie sporów między obywatelami a organami administracji publicznej przez niezawisły organ sądowy, znajdujący się poza strukturą administracji.
1. Kontrola sądowa
W literaturze przedmiotu kontrolę tę określa się mianem kontroli bezpośredniej (por. Prawo Administracyjne, red. Jan Boć, Kolonia Limited 2005, s. 406 i nast.).

Prawo do sądu gwarantuje Konstytucja RP – zgodnie z jej art. 45 ust. 1 każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.

Sądownictwo administracyjne zostało w Polsce przywrócone w 1980 r., kiedy to został powołany Naczelny Sąd Administracyjny (NSA). Od 1.1.2004 r. sprawy sądowoadministracyjne rozpatrywane są w dwóch instancjach:

w instancji pierwszej – przez wojewódzkie sądy administracyjne (WSA);

w instancji drugiej – przez NSA.

Kontrola sądowa, kwalifikowana jako kontrola ex-post, stanowi silne ogniwo systemu kontroli administracji publicznej. Należy jednak podkreślić, że realizacji jednej z podstawowych zasad działania administracji publicznej, konstytucyjnej zasady praworządności (art. 7 Konstytucji), powinien również służyć silny, działający w ramach administracji, system kontroli wewnętrznej.

1.1. Zakres kontroli sądowej
Sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej (ustawa z 25.7.2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych, Dz.U. Nr 153, poz. 1269, ze zm., dalej SAUPr). Zakres tej kontroli określa ustawa z dnia 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270, ze zm., dalej SAPPr).

Zgodnie z art. 3 § 2 SAPPr kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:
decyzje administracyjne;

postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;
postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i za-bezpieczającym, na które służy zażalenie;
inne niż określone w pkt 1–3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiąz-ków wynikających z przepisów prawa; 4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;

akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu te-rytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1–4a.

Sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują kontrolę sądową.

Realizowana przez sądownictwo administracyjne kontrola działalności administracji publicznej obejmuje również orzekanie o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej (art. 184 Konstytucji RP).

Sąd administracyjny kontroluje zaskarżone akty tylko w zakresie ich zgodności z prawem, bada czy organ administracji publicznej nie naruszył prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy. Przedmiotem tej kontroli nie jest merytoryczne załatwianie spraw, sąd administracyjny nie przejmuje kompetencji organu administracji publicznej i nie załatwia sprawy ostatecznie, lecz jedynie kontroluje działanie organu pod względem legalności
Ważne
Uruchomienie procedury kontroli sądowej następuje na skutek zaskarżenia działania bądź zaniechania organu.

Należy zwrócić uwagę, że skarga na bezczynność organu jest dopuszczalna wyłącznie w granicach, w jakich służy skarga do sądu administracyjnego, tj. w tych sprawach, które podlegają zaskarżeniu. Skargę do sądu administracyjnego można wnieść po wyczerpaniu środków za-skarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w toku postępowania administracyjnego, tj. po zakończeniu postępowania administracyjnego. Uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny (tj. oparcie w przepisach prawa).
Interes prawny to uprawnienie do bycia stroną w procedurze sądowej lub administracyjnej według przepisów prawa mate-rialnego. Posiadanie interesu prawnego wynika z konkretnego stanu faktycznego, z którym jest związana określona norma prawa materialnego przyznająca to uprawnienie. Osoba, której przysługuje interes prawny, ma prawo oczekiwać od organu administracji lub od sądu wydania decyzji w swojej sprawie.
Uprawnienie do wniesienia skargi posiadają także prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz organizacja społeczna w zakresie statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu, jak również inny podmiot, któremu ustawy dają prawo wniesienia skargi.

1.2. Kontrola sprawowana przez sądy powszechne
Bezpośrednia sądowa kontrola decyzji administracyjnych sprawowana jest również, w przypadkach wyraźnie przez prawo określonych, przez sądy powszechne. Unormowania w tym zakresie zawierają m.in.:
art. 160 i art. 161 ustawy z dn. 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. Nr 98, poz. 1071, ze zm., dalej KPA) regulujące prawo powództwa do sądu powszechnego w zakresie roszczeń odszkodowawczych;

art. 15 ustawy z 12.4.2001 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu RP (Dz.U. Nr 46, poz. 499) regulujący prawo skargi do sądu powszechnego w przypadku skreślenia ze spisu wyborców;

przepisy ustawy z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2002 r., Nr 110, poz. 968, ze zm.) regulujące prawo zwrócenia się do sądu cywilnego o zwolnienie od egzekucji określonych rzeczy lub praw.

2. Właściwość sądów administracyjnych
2.1. Struktura sądów administracyjnych

Od 1.1.2004 r. sądownictwo administracyjne jest dwuinstancyjne. W pierwszej instancji orzekają wojewódzkie sądy administracyjne (WSA), utworzone dla jednego lub kilku województw.

Wybierając WSA, należy brać pod uwagę siedzibę organu administracji publicznej, która powinna znajdować się na obszarze właściwości WSA. Wyjątki od tej zasady może określić rozporządzeniem Prezydent RP, jeżeli wymagają tego względy celowości (taki wyjątek dotyczy np. właściwości do rozstrzygania spraw z zakresu działania Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych). Sąd, który jest właściwy w momencie wniesienia skargi, pozostaje właściwy, aż do ukończenia postępowania nawet wtedy, gdy zmianie ulegną podstawy właściwości.

Ważne
W drugiej instancji orzeka NSA, który skupia kompetencje odwoławcze i nadzoru judykacyjnego.
Do właściwości NSA należy rozpoznawanie środków odwo-ławczych od orzeczeń WSA, a także m.in. podejmowanie uchwał mających na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych, oraz rozstrzyganie sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi.

NSA jest także sądem właściwym do rozpoznania skarg na przewlekłość postępowania przed sądami administracyjnymi. W zakresie rozpoznawania sporów o właściwość NSA przysługują kompetencje sądu I instancji.

W postępowaniu przed sądem administracyjnym stronami są skarżący oraz organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi.
Strony i organy lub ich przedstawiciele ustawowi mogą działać przed sądem osobiście lub przez pełnomocników. Przy pierwszej czynności procesowej pełnomocnik jest zobowiązany dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo.
3. Skarga
3.1. Wnoszenie skarg

Skargę do sądu administracyjnego wnosi się po wyczerpaniu środków zaskarżenia w toku postępowania administracyjnego, chyba że wnoszącym skargę jest prokurator lub rzecznik praw obywatelskich.

Postępowanie przed sądem może być wszczęte na wniosek uprawnionego podmiotu. Jak zaznaczono wcześniej, legitymację do działania stanowi chroniony przepisami prawa interes prawny. Zgodnie z art. 50 SAPPr uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny. Prawo to przysługuje również prokuratorowi, Rzecznikowi Praw Obywatelskich oraz organizacji społecznej w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym, oraz innemu podmiotowi, któremu ustawy przyznają prawo do wniesienia skargi.

Należy podkreślić, że podmioty te wnoszą skargę w sprawie doty-czącej interesów innych osób, a podstawę ich działania stanowi zapewnienie ochrony porządku prawnego. Jednakże analizując to uprawnienie z punktu wiedzenia systemu kontroli w administracji, można je uznać za zewnętrzny mechanizm kontrolny.

Skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem or-ganu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skar-gi. Organ jest zobowiązany przekazać skargę sądowi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej wniesienia, pod rygorem wymierzenia organowi grzywny (art. 55 SAPPr).

Wniesienie skargi oparte jest na zasadzie rozporządzalności – strona może cofnąć wniesioną skargę. Warunkiem skuteczności tej czynności procesowej jest dokonanie jej przed ogłoszeniem wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego. Sąd może jednak uznać cofnięcie skargi za niedopuszczalne, jeżeli stwierdzi, że cofnięcie skargi zmierza do obejścia prawa lub spowodowałoby utrzymanie w mocy aktu lub czynności dotkniętych wadą nieważności.

Skargę – do dnia rozpoczęcia rozprawy – może również uwzględnić w całości organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono.

Skuteczne wniesienie skargi wymaga spełnienia ściśle określonych przez prawo warunków, a w szczególności:
-wyczerpania dopuszczonych prawem środków zaskarżenia;

-dochowania terminu;

-uiszczenia wpisu od skargi.

Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskar-żenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie (art. 52 § 2 SAPPr). Obowiązek wyczerpania środków zaskarżenia nie ogranicza prokuratora i Rzecznika Praw Obywatelskich.

W przypadkach, w których ustawa nie przewiduje środków za-skarżenia, skargę można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu – w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności – do usunięcia naruszenia prawa.

Skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie. Prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich mogą wnieść skargę w terminie sześciu miesięcy od dnia doręczenia stronie rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej, a w pozostałych przypadkach w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie aktu lub podjęcia innej czynności uzasadniającej wniesienie skargi.

Termin ten nie ma zastosowania do wnoszenia skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej. Żadnym terminem nie jest ograniczone wniesienie skargi na bezczynność organu.

Jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi, skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania do usunięcia naruszenia prawa.

Od pism wszczynających postępowanie przed sądem admini-stracyjnym pobiera się opłatę (wpisowe) w wysokości określonej przez prawo. Jeżeli przedmiotem zaskarżenia są na-leżności pieniężne, należy uiścić opłatę stosunkową (nie wyższą niż 4% wartości przedmiotu zaskarżenia; maksymalna wysokość: sto tysięcy złotych). W pozostałych wypadkach uiszcza się opłatę stałą, zróżnicowaną w zależności od rodzaju i charakteru sprawy (nie wyższą niż dziesięć tysięcy złotych).

Wysokość oraz szczegółowe zasady pobierania wpisu określa rozporządzenie Rady Ministrów z 6.12.2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U.
Nr 221, poz. 2193, ze zm.).

Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności będącej przedmiotem skargi, co oznacza, że strona ma obowiązek zastosowania się do dyspozycji zawartej w rozstrzygnięciu organu. Dopuszczalne jest jednak w określonych wypadkach wstrzymanie wykonania, o któ-rym może postanowić organ administracji publicznej, a także sąd – po przekazaniu skargi.

Ustawa nie wymaga od skarżącego dokładnego sprecyzowania żądań, jednakże skarga powinna spełniać wymagania pisma procesowego, a ponadto zawierać wskazanie zaskarżonego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania lub bezczynności dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego.

Jeżeli skarga nie może zostać rozpoznana, np. z powodu braku właściwości sądu administracyjnego do rozpatrzenia sprawy, wniesienia skargi z uchybieniem terminu, nieuzupełnienia w wyznaczonym terminie braków formalnych, tożsamości sprawy ze sprawą prawomocnie osądzoną, a także z innych przyczyn wskazanych w art. 58 SAPPr sąd odrzuca skargę.
4. Orzeczenia sądowe

Sąd rozstrzyga sprawę wyrokiem. W sytuacjach, w których w SAPPr nie przewiduje się wydania wyroku, sąd wydaje postanowienie. Rozstrzygając sprawę, sąd wywiera bezpośredni wpływ na akty lub czynności z zakresu administracji publicznej, dokonując w ten sposób kontroli administracji. Podejmując roz-strzygnięcie, sąd nie jest związany granicami skargi, jest jednak zobowiązany do wzięcia pod uwagę z urzędu wszelkich naruszeń prawa.

Jeżeli zaskarżony akt lub czynność narusza prawo w stopniu skutkującym stwierdzeniem nieważności, sąd może wydać orzeczenie również na niekorzyść skarżącego. Jest to wyjątkowa regulacja, zasadą bowiem jest zakaz pogorszenia sytuacji prawnej skarżącego.

Sądy administracyjne nie rozstrzygają sprawy admi-nistracyjnej merytorycznie, dokonują jedynie kontroli legalności działania organów administracji publicznej. Wojewódzkie Sądy Administracyjne (WSA), po zamknięciu rozprawy, oddalają skargę, jeżeli zaskarżony akt nie narusza prawa albo uwzględniając skargę, eliminują ten akt z obrotu prawnego, jeżeli stwierdzą jego niezgodność z prawem.

W razie uwzględnienia skargi sąd może:
-uchylić akt,

-stwierdzić jego nieważność, lub

-stwierdzić jego wydanie z naruszeniem prawa.

Ocena prawna wyrażona w orzeczeniu wiąże zarówno sąd, jak również organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono.

Jeżeli przedmiotem skargi była bezczynność organów, sąd zo-bowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności, stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Sąd nie może nakazać organowi sposobu rozstrzygnięcia, nie może również bezpośrednio orzekać o prawach i obowiązkach skarżącego.

Uwzględniając skargę na uchwałę lub akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej, a także akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej, sąd stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały one wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności. Takie rozstrzygnięcie umożliwia wzruszenie wydanych w sprawach indywidualnych rozstrzygnięć opartych na wadliwych aktach lub uchwałach.

Uwzględniając skargę jednostki samorządu terytorialnego na akt nadzoru, sąd uchyla ten akt. Zaskarżony akt traci moc wiążącą z chwilą wydania orzeczenia sądowego.
5. Realizacja orzeczeń sądowych
5.1. Grzywna

Organ jest zobowiązany do wykonania wyroku. Prawomocne orzeczenie sądu wiąże strony, sąd, który je wydał, a także inne sądy i inne organy państwowe. Funkcjonujący w urzędzie administracji publicznej system kontroli wewnętrznej powinien zapewnić terminową realizację orzeczeń sądowych.

W razie niewykonania wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność oraz w razie bezczynności organu po wyroku uchylającym lub stwierdzającym nieważność aktu lub czynności strona, po uprzednim pisemnym wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy, może wnieść skargę w tym przedmiocie, żądając wymierzenia temu organowi grzywny.

Grzywnę wymierza się do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów.

Osobie, która poniosła szkodę wskutek niewykonania orzecze-nia sądu, służy roszczenie o odszkodowanie na zasadach okre-ślonych w Kodeksie cywilnym (dalej KC). Odszkodowanie przysługuje od organu, który nie wykonał orzeczenia sądu. Jeżeli organ w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku o odszkodowanie nie wypłacił odszkodowania, uprawniony podmiot może wnieść powództwo do sądu powszechnego.
5.2. Mediacja

Alternatywną metodą rozwiązania sporu jest przeprowadzenie przed sądem, na wniosek strony lub organu, postępowania mediacyjnego.

Celem postępowania mediacyjnego jest wyjaśnienie i rozważenie wszystkich okoliczności faktycznych i prawnych sprawy oraz przyjęcie przez strony ustaleń co do sposobu jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa.

Efektem ugody może być na przykład cofnięcie skargi przez stronę, jeżeli na skutek postępowania mediacyjnego uzna, że sformułowane przez nią zarzuty nie znajdują uzasadnienia, co spowoduje umorzenie postępowania sądowego, a w razie wykazania organowi naruszenia prawa – wyeliminowanie wadliwego aktu i merytoryczne załatwienie sprawy administracyjnej.
Postępowanie mediacyjne może dotyczyć wszystkich aktów lub czynności, które podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Przyjęte ustalenia muszą mieścić się w granicach obowiązującego prawa.
6. Środki odwoławcze

Zasada dwuinstancyjności postępowania sądowego jest realizowana przez unormowane w Dziale IV SAPPr środki odwoławcze:
skargę kasacyjną, oraz
zażalenie.

6.1. Skarga kasacyjna

Zasadniczym środkiem odwoławczym w postępowaniu przed sądami administracyjnymi jest skarga kasacyjna. Skarga przysługuje od wydanego przez WSA wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie. Rozpoznając skargę kasacyjną NSA, bada sprawę wyłącznie pod względem legalności rozstrzygnięcia. Oparciem dla skargi kasacyjnej bowiem jest albo naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, albo naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Takie zakreślenie granic kasacji powoduje, że NSA weryfikuje prawidłowość zaskarżonego orzeczenia tylko z punktu widzenia przepisów wyraźnie w skardze kasacyjnej powołanych. Zgodność orzeczenia z innymi przepisami prawa pozostaje poza kontrolą sądu. Z urzędu NSA bierze pod rozwagę jedynie nieważność postępowania; wystąpienie przesłanek nieważności uzasadnia uchylenie orzeczenia nawet wtedy, gdy zarzut nie został podniesiony w skardze kasacyjnej (art.183 SAPPr).

Ustawodawca wprowadził szczególne wymagania dotyczące sporządzenia skargi kasacyjnej zarówno co do jej treści (art. 176 SAPPr), jak również co do osób uprawnionych do jej sporządzenia (art. 175 SAPPr). Skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom stawianym pismom procesowym, a także zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie oraz wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany.
Skargi kasacyjnej nie może sporządzić strona, może ją sporzą-dzić wyłącznie adwokat, radca prawny lub doradca podatko-wy – w sprawach obowiązków podatkowych, oraz rzecznik patentowy – w sprawach własności przemysłowej.

Skargę wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

Po rozpoznaniu sprawy na rozprawie NSA:
oddala skargę kasacyjną, jeżeli nie ma usprawiedliwionych podstaw albo jeżeli zaskarżone orzeczenie mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu;

uwzględnia skargę kasacyjną i uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub w części, przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia sądowi, który wydał orzeczenie, a gdyby sąd ten nie mógł rozpoznać jej w innym składzie – innemu sądowi; w razie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, sąd rozpoznaje ją w innym składzie.

W wyjątkowym przypadku, unormowanym w art. 188 SAPPr, NSA może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać sprawę merytorycznie. Ma to miejsce wówczas, gdy w sprawie nie naruszono przepisów postępowania, które mogłyby mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego.

Sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez NSA.
6.2. Zażalenie

Zażalenie do NSA przysługuje na wydane przez WSA postanowie-nia, w przypadkach przewidzianych w ustawie oraz na postano-wienia w sprawach wymienionych w art. 194 SAPPr.

Zażalenie wnosi się w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia. Do postępowania zażaleniowego odpowiednie zastosowanie mają przepisy o skardze kasacyjnej.

Od orzeczeń NSA nie przysługuje żaden środek odwoławczy.

2) Funkcja ustrojowa sądownictwa administracyjnego

Funkcja? Tu pozycja....
Pozycja ustrojowa sądów administracyjnych
Pozycja ustrojowa sądów administracyjnych została wyznaczona przez ustrojodawcę w art. 175 i 184 Konstytucji RP. Stosownie do tych przepisów sądy administracyjne, na czele z Naczelnym Sądem Administracyjnym, sprawują wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej Polskiej, obok Sądu Najwyższego, sądów powszechnych i sądów wojskowych, poprzez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej.
Kontrola działalności administracji publicznej następuje pod kątem zgodności z prawem. Obejmuje ona także orzekanie o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej. Ustrojodawca, zastrzegając dla sądów administracyjnych sprawowanie kontroli działalności administracji publicznej, wyłączył jednocześnie w tym zakresie właściwość sądów powszechnych.

Sprawując kontrolę działalności administracji publicznej sądy administracyjne dokonują oceny, na skutek zaskarżenia, działalności (działania bądź zaniechania) organu administracji publicznej. Wobec tego nie zastępują organów administracji publicznej i nie przejmują ich kompetencji do końcowego załatwienia sprawy i wydania rozstrzygnięcia. Orzeczenia sądów administracyjnych, w razie uwzględnienia skarg, rozstrzygają o uchyleniu lub stwierdzeniu nieważności zaskarżonego aktu bądź zobowiązują organ administracji publicznej do określonego zachowania się w toku dalszego załatwiania sprawy administracyjnej.

Szczegółowe zadania i organizacja sądownictwa administracyjnego zostały określone w przepisach ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz. 1269 ze zm.). Wprowadzono nimi, począwszy od dnia 1 stycznia 2004 r., dwa szczeble sądownictwa administracyjnego: sądy administracyjne I instancji, którymi są wojewódzkie sądy administracyjne (art. 3 § 1 ustawy) oraz sąd II instancji, którym jest Naczelny Sąd Administracyjny (art. 3 § 2 ustawy). W ten sposób zrealizowana została na gruncie sądownictwa administracyjnego zasada dwuinstancyjności, wynikająca z art. 176 ust. 1 Konstytucji RP.

3) Ustrój WSA
Wojewódzki sąd administracyjny tworzy się dla jednego województwa lub dla większej liczby województw. Prezydent RP, na wniosek Prezesa NSA, w drodze rozporządzenia, tworzy i znosi WSA. oraz ustala ich siedziby i obszar właściwości, a także może tworzyć, poza siedzibą sądu, i znosić wydziały zamiejscowe tych sądów. WSA. dzieli się na wydziały, które tworzy i znosi Prezes NSA. Wydziałem w wojewódzkim sądzie adm. kieruje prezes lub wiceprezes sądu albo wyznaczony sędzia. W skład WSA wchodzą: prezes sądu, wiceprezes sądu lub wiceprezesi sądu oraz sędziowie. Liczbę sędziów i wiceprezesów sądu w WSA określa Prezes NSA.

Organami WSA. są: prezes sądu, zgromadzenie ogólne, oraz kolegium wojewódzkiego sądu adm.

Prezes woj. sądu adm. kieruje sądem i reprezentuje go na zewnątrz, pełni czynności adm. sądowej i inne czynności przewidziane w ustawie. W zakresie adm. sądowej jest organem podległym Prezesowi NSA. Prezesa woj. sądu adm. zastępuje wiceprezes sądu lub wyznaczony sędzia. Prezesa sądu i wiceprezesa sądu w wojewódzkim sądzie adm. powołuje i odwołuje Prezes NSA, po zasięgnięciu opinii zgromadzenia ogólnego tego sądu i Kolegium NSA. Jeżeli opinia nie zostanie wydana w terminie 2 miesięcy od przedstawienia kandydata właściwemu zgromadzeniu ogólnemu, Prezes NSA może powołać prezesa wojewódzkiego sądu adm. bez opinii. W przypadku wydania przez zgromadzenie ogólne negatywnej opinii o kandydacie, Prezes NSA może go powołać po uzyskaniu pozytywnej opinii Kolegium NSA. Negatywna opinia Kolegium NSA jest dla Prezesa NSA wiążąca. Jeżeli Kolegium NSA w terminie 30 dni nie wyda opinii, uważa się, że opinia jest pozytywna.

Prezes NSA, prezes wojewódzkiego sądu adm. oraz inne osoby powołane do kierowania i nadzoru nad działalnością administracyjną mają prawo wglądu w czynności wojewódzkiego sądu adm., mogą być obecni na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności, mogą żądać wyjaśnień oraz usunięcia uchybień. Prezes NSA oraz prezes wojewódzkiego sądu adm. mogą uchylać zarządzenia adm. niezgodne z prawem. Prezydent RP określa w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb wykonywania nadzoru nad działalnością administracyjną woj. sądów adm. przez organy i osoby do tego wyznaczone. Prezydent RP ustala, w drodze rozporządzenia, regulamin określający szczegółowo tryb wewnętrznego urzędowania woj. sądów adm.: wewnętrzną organizację sądów

4) Ustrój NSA
Art. 30. W skład Naczelnego Sądu Administracyjnego wchodzą: Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, wiceprezesi oraz sędziowie.
Art. 31. Organami Naczelnego Sądu Administracyjnego są: Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego i Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Art. 32. Naczelny Sąd Administracyjny ma siedzibę w Warszawie
Prezes NSA:
- Sprawuje zwierzchni nadzór nad działalnością administracyjną sądów administracyjnych
- Przyjmuje oświadczenia o stanie majątkowym sędziów
może delegować, na czas określony, sędziego wojewódzkiego sądu administracyjnego, za jego zgodą, do pełnienia obowiązków sędziego w Naczelnym Sądzie Administracyjnym
- Może wnioskować do Ministra Sprawiedliwości o delegowanie, na czas określony, sędziego sądu apelacyjnego lub sędziego sądu okręgowego, za jego zgodą, do pełnienia obowiązków sędziego w sądzie administracyjnym
- Ustala projekt dochodów i wydatków NSA i wsa i korzysta podczas wykonania budżetu SA z uprawnień ministra ds. finansów publ.
- ustala zasady biurowości w sądach administracyjnych
- wnioskuje do Prezydenta RP o wydanie rozporządzenia o utworzeniu i zniesieniu wsa oraz ustalenia ich siedzib i obszarów właściwości, a także o utworzeniu, poza siedzibą sądu, i zniesieniu wydziałów zamiejscowych tych sądów
- tworzy i znosi wydziały wsa
- określa liczbę wiceprezesów i sędziów wsa
- powołuje i odwołuje presesów i wiceprezesów wsa
- ma prawo wglądu w czynności właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego, może być obecny na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności, mogą żądać wyjaśnień oraz usunięcia uchybień, uchylać zarządzenia administracyjne niezgodne z prawem.
- może zarządzić przeprowadzenie wizytacji sądu lub lustracji w sądzie, a przypadku stwierdzenia uchybienia w zakresie sprawności postępowania sądowego – zwrócić na nie uwagę i żądać usunięcia skutków uchybienia

Zgromadzenie Ogólne Sędziów NSA:
Skład: sędziowie NSA
Przewodniczy Prezes NSA
Co najmniej raz do roku
Uchwały: bezwzględna większość przy obecności co najmniej ½ członków
Kompetencje: art. 46 p.u.s.a.

Kolegium NSA
Przewodniczy Prezes NSA
3 letnia kadencja
Kompetencje: art. 47 p.u.s.a.

Sąd dyscyplinarny:
Dla sędziów NSA i wsa
I instancja – 3 sędziów
II instancja – 7 sędziów
Rzecznik Dyscyplinarny wybierany przez Kolegium NSA

5) Zakres właściwości sądów administracyjnych
Zakres kompetencji sądów administracyjnych

Podstawy konstytucyjne

W pierwszej kolejności należy wyraźnie rozdzielić kompetencje sądów powszechnych i administracyjnych. Granice właściwości sądów administracyjnych zostały określone wprost w Konstytucji. Sądy administracyjne (NSA oraz inne sądy administracyjne) sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta obejmuje również orzekanie o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej. Zakres tej kontroli określają ustawy zwykłe (art. 184 Konstytucji). Sądy administracyjne rozstrzygają także spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej (art. 166 ust. 3).

Ppsa
Art. 3 § 2 ppsa normuje zakres kontroli działalności administracji publicznej sprawowanej przez sądy administracyjne. Kontrola ta obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

dec. administracyjne;

postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie;

inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;

pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;

akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 6, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-5.

Zgodnie z art. 3 § 3 ppsa, sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, i stosują środki określone w tych przepisach. Ponadto sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej (art. 4 ppsa). Art. 5 ppsa określa w sposób negatywny zakres właściwości sądów administracyjnych. Zgodnie z powołanym przepisem sądy administracyjne nie są właściwe w sprawach:

1) wynikających z nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między organami administracji publicznej;

2) wynikających z podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi;

3) odmowy mianowania na stanowiska lub powołania do pełnienia funkcji w organach administracji publicznej, chyba że obowiązek mianowania lub powołania wynika z przepisów prawa

Przedmiotem postępowania w sprawach sądowoadministracyjnych przed sądami administracyjnymi jest zatem:

rozstrzyganie o legalności aktów i czynności administracyjnych;

orzekanie o bezczynności administracji;

orzekanie w sprawie grzywny za niewykonanie orzeczenia sądowego;

podejmowanie uchwał w sprawach pytań prawnych (wyłącznej kompetencji NSA);

rozstrzyganie sporów kompetencyjnych.

Kontrola sądów administracyjnych jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Kontrola ta obejmuje badanie zgodności z prawem indywidualnych aktów administracyjnych, czynności kreujących pozycję prawną określonych podmiotów niezwiązanych ze strukturą administracji, a także badanie zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej.

Sądy administracyjne badają legalność dwojakiego rodzaju aktów administracyjnych - władczych aktów indywidualnych (np. dec., postanowienia), oraz aktów normatywnych (akty prawa miejscowego).

Natomiast wedle kryterium uprawnień orzeczniczych sądu administracyjnego można wyróżnić:

kontrolę bezpośrednią - gdy sąd ten rozpatruje skargę na określony akt normatywny;

kontrolę pośrednią – gdy sąd sam ocenia legalność konkretnego przepisu prawa pod względem zgodności z aktem prawnym wyższego rzędu (a gdy stwierdzi niezgodność, to odmawia jego zastosowania w indywidualnej sprawie sądowej, bądź występuje do TK z pytaniem prawnym).

6) Podmioty postępowania sądowo-administracyjnego
Kategorie podmiotów postępowania sądowoadministracyjnego:
1. sąd administracyjny;

2. strony postępowania; (po stronie skarżącej)

3. uczestnicy postępowania (podmioty fakultatywne);

4. prokurator i RPO jako podmioty na prawach strony;

Dwie pierwsze grupy to podmioty obligatoryjne – nie ma takiego postępowania, które toczyłoby się bez udziału sądu i stron postępowania. Z prawnego punktu widzenia nazwalibyśmy takie postępowanie postępowaniem nieistniejącym.

Dwie pozostałe grupy to są podmioty fakultatywne – nie ma obowiązku, aby w każdym postępowaniu takie podmioty uczestniczyły, natomiast będzie to wiele zależało od przedmiotu zaskarżenia, od układu podmiotowego np. w samym postępowaniu administracyjnym a w przypadku rpo czy prokuratora od woli tych podmiotów. Żaden przepis ich nie zmusza, aby uczestniczyć.

SĄD ADMINISTRACYJNY
Zasadą jest ustrój sądownictwa powszechnego – wyodrębnienie sądownictwa administracyjnego trzeba potraktować jako powołanie sądów szczególnych . Mówiąc o sądzie administracyjnym istotne jest podkreślenie zdolności tego sądu do orzekania. Na problem tej zdolności składa się kilka elementów:

1. musi być właściwy w sprawie sądowoadministracyjnej – w przypadku stwierdzenia swojej niewłaściwości – przekaże sprawę właściwemu sądowi administracyjnemu w formie postanowienia (art. 59 Ppsa) na które służy zażalenie (art. 194. par.1 pkt.1)
Problem przekazywania skargi wiąże się wyłącznie z naruszeniem właściwości miejscowej. (Jeżeli zostanie wniesiona skarga z naruszeniem właściwości rzeczowej to będzie od razu ta skarga odrzucona postanowieniem.)

To zażalenie, o którym mowa przysługuje wyłącznie podmiotowi wnoszącemu skargę natomiast nie przysługuje sądowi, które skargę przekazuję. Postanowienie o przekazaniu skargi wiążę sąd, któremu taką skargę przekazano z 1 wyjątkiem – nie wiążę NSA. NSA może powiedzieć że to pomyłka i może wydać swoje postanowienie i przekazać dalej.

2. co do zasady – orzeka w składzie trzech sędziów (skład zawodowy)

wyjątek - skład jednoosobowy (na posiedzeniu niejawnym jeżeli orzeka sąd np. w zakresie badania formalnej dopuszczalności skargi, prowadzenie postępowania mediacyjnego); wyjątki muszą wynikać jasno z ustawy.

3. (bezstronność sądy) Ppsa reguluje problem wyłączenia sędziego:

a) z mocy samej ustawy (art.1 Cool

oraz

b) na podstawie postanowienia sądu administracyjnego wydawanego na posiedzeniu niejawnym w składzie 3 sędziów (art. 19-23);

STRONY POSTĘPOWANIA SĄDOWOADMINISTRACYJNEGO

1. ustawa wyróżnia dwie strony postępowania administracyjnego:

· skarżący (podmiot, który wniósł skargę)

· organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi;

2. ze stronami wiąże się problem zdolności sądowej, procesowej i problem zdolności postulacyjnej (zdolności osobistego działania w postępowaniu przed sądem administracyjnym. Na gruncie ustawy o postępowaniu przed sądami problem zdolności postulacyjnej się pojawia z powodu wprowadzenia przez ustawę przymusu radcowsko-adwokackiego w zakresie sporządzenia skargi kasacyjnej- w tym względzie ulega wyłączeniu zdolność postulacyjna strony postępowania, bo trzeba określoną czynność powierzyć do wykonania ściśle określonej osobie – radcy lub adwokatowi.)

ZDOLNOŚĆ SĄDOWA
1. to zdolność do występowania przed sądem jako strona postępowania;

2. zdolność sądową posiadają:

· osoby fizyczne;

· osoby prawne;

· państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej;

· inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli przepisy prawa publicznego przyznają im zdolność administracyjnoprawną Tymi jednostkami organizacyjnymi będą np. spółki osobowe handlowe np. jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-partnerska.

· organizacje społeczne, nie tylko we własnej sprawie, ale także w zakresie ich statutowej działalności w sprawach innych osób;

Ustawa, zatem wskazuje grupy podmiotów którym przyznaje prawo do udziału w postępowaniu jako strona. O tym czy taki podmiot będzie mógł uczestniczyć w KONKRETNYM postępowaniu administracyjnym będzie jeszcze potrzeba wykazania ze ona posiada w tej sprawie interes prawny.

ZDOLNOŚĆ PROCESOWA
1. to zdolność do czynności w postępowaniu w sprawach sądowoadministracyjnych; w istocie chodzi o wskazanie przez ustawodawcę momentu w którym podmiot uczestniczący w postępowaniu może takie czynności wykonywać samodzielnie i skutecznie.

2. zdolność procesową posiadają:
· osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych;
· osoby prawne;
· jednostki organizacyjne posiadające zdolność sądową w postępowaniu sądowoadministracyjnym; jeżeli jakaś jednostka org. ma zdolność sądową to jednocześnie ma zdolność procesową.

OGRANICZENIA I BRAK ZDOLNOŚCI PROCESOWEJ
1. osoba fizyczna ograniczona w zdolności do czynności prawnych ma zdolność procesową w sprawach wynikających z czynności prawnych, które może dokonywać samodzielnie (art. 20 par. 2 Ppsa);
2. osoba fizyczna niemająca zdolności procesowej może podejmować czynności tylko przez swojego przedstawiciela ustawowego;

ZDOLNOŚĆ POSTULACYJNA
1. to zdolność do samodzielnego działania w postępowaniu, tj. osobistego, a nie przez pełnomocnika procesowego, podejmowanie czynności procesowych;
2. brak tej zdolności może wynikać z przyczyn faktycznych (ułomność fizyczna osoby, nieznajomość języka urzędowego) lub prawnych (obowiązek ustanowienia pełnomocnika, np. przymus adwokacko-radcowski w zakresie sporządzenia skargi kasacyjnej – art. 175 Ppsa)

PEŁNOMOCNICTWO W POSTĘPOWANIU SĄDOWOADMINISTRACYJNYM
Zasada pełnomocnictwa fachowego w postępowaniu przed sądem administracyjnym – co do zasady pełnomocnikiem może być osoba mająca odpowiednie przygotowanie zawodowe. Krąg osób, które mogą występować w charakterze pełnomocników:
1. adwokat lub radca prawny;
2. inny skarżący lub uczestnik postępowania;
3. osoby najbliższe dla strony, czyli rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępni strony raz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia;
4. inne osoby, przewidziane w przepisach szczególnych (np. doradca podatkowy, rzecznik patentowy, pracownik osoby prawnej lub przedsiębiorcy, w tym nieposiadającego osobowości prawnej, pracownik państwowej lub samorządowej jednostki organizacyjnej)

RODZAJE PEŁNOMOCNICTW (kryterium – granice umocowania do działania w imieniu mocodawcy przed sądem administracyjnym)
1. ogólne – do prowadzenia wszystkich – bez określenia rodzaju sprawy- spraw przed sądami administracyjnymi;
2. szczególne – do prowadzenia poszczególnych spraw do niektórych tylko czynności w postępowaniu np. w sprawie o cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami kat B;
3. do niektórych tylko czynności w postępowaniu:
Pełnomocnictwo ogólne i szczególne obejmuje z mocy prawa umocowanie do:
a) wszystkich łączących się ze sprawą czynności (także skargi o wznowienie postępowania);
b) udzielenia substytucji na zasadach określonych w odrębnych przepisach;
c) cofnięcia skargi w całości lub części, chyba, że czynności te wyłączono w pełnomocnictwie;
d) odbioru kosztów postępowania.

WYGAŚNIĘCIE PEŁNOMOCNICTWA
1. z mocy ustawy: na skutek śmierci strony lub utraty przez nią zdolności sądowej (w tym przypadku ustawa stanowi że pełnomocnik powinien w postępowaniu działać do czasu zawieszenia postępowania, ale problem polega na tym, że przeważnie śmierć strony spowoduje, że postępowanie zostanie umorzone a nie zawieszono), śmierci pełnomocnika bądź utraty przez niego zdolności procesowej np. zostanie ubezwłasnowolniony albo zdolności bycia pełnomocnikiem np. straci uprawnienia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego;
2. z woli stron: na skutek wypowiedzenia (art. 42 Ppsa), tak przez mocodawcę jak i pełnomocnika (jednak jeżeli wypowiada to pełnomocnik to ma obowiązek działania dla mocodawcy przez dwa tygodnie, chyba, że nastąpi wyraźne zwolnienie) bądź z woli (zgodnej) obu stron;
3. ze względu na cofnięcie prawa pomocy (art. 249 Ppsa) np. sytuacja materialna strony nie usprawiedliwiała przyznanie jej prawa pomocy.

UCZESTNICY POSTĘPOWANIA SĄDOWOADMINISTRAYCJNEGO – grupa fakultatywna
Wyróżnić można dwie grupy uczestników postępowania sądowoadministracyjnego (ze względu na sposób uzyskania statusu uczestnika):
1. uczestnicy na prawach strony (art. 33 par.1 Ppsa) – uzyskują taki status z mocy prawa z chwilą wszczęcia postępowania;
2. pozostali uczestnicy postępowania (art. 33 par. 2 Ppsa) – muszą się o niego ubiegać - mogą uzyskać taki status po zgłoszeniu wniosku, jeżeli zostaną dopuszczeni przez sąd na mocy postanowienia; na akt odmowny służy zażalenie do NSA.

Uczestnicy na prawach strony
To osoby, które spełnią jednocześnie 3 warunku:
1. brały udział w postępowaniu administracyjnym; w istocie kategoria tych uczestników pojawi się wtedy gdy przedmiotem skargi jest decyzja lub postanowienie np. podjęto decyzję – jedna strona jest oczywiście zadowolona inna nie i ta inna wnosi skargę, a ta druga czyli nieskarżąca staje się uczestnikiem, bo to dotyczy jej sfery interesu prawnego. Równa jest pozycja między skarżącym uczestnikowi uczestnikiem z jednym Zastrzeżeniem – uczestnikowi na prawach strony nie wolno podejmować czynności rozporządzających w postaci cofnięcia skargi.
2. nie wniosły skargi do sądu;
3. wynik postępowania sądowoadministracyjnego dotyczy ich interesu prawnego; czyli np. jedna ze stron postępowania administracyjnego o spornych interesach, która nie wniosła skargi ze względu na korzystną treść decyzji administracyjnej;

POZOSTALI UCZESTNICY POSTĘPOWANIA
1. osoby, które nie brały udziału w postępowaniu administracyjnym (czyli w postępowaniu nie miał statusu strony, nie brał udziału ale który zwraca się do sądu, że ma interes prawny np. została pominięta i żąda udziału w tym postępowaniu), jeżeli wynik tego postępowania dotyczy ich interesu prawnego;
2. organizacje społeczne, działające w sprawach innych osób, jeżeli sprawa dotyczy ich statutowej działalności;

POZYCJA PROKURATORA I RPO
1. podmioty te mogą wziąć udział w każdym toczącym się postępowaniu, czyli przystąpić do już toczącego się postępowania; natomiast art. 8 uregulował uprawnienia tych 2 podmiotów w zakresie wszczynania postępowań – mogą żądać a konsekwentnie do żądania wnosić skargę do sądy wojewódzkiego i uruchamiać postępowanie pierwszoinstanycjne, drugoinstancyjne bo mają prawo do wniesienia skargi kasacyjnej, mają prawo do wniesienia zażalenia na postanowienia oraz mogą uruchomić postępowanie nadzwyczajne w przedmiocie wznowienia postępowania.
2. mają prawo do wniesienia skargi, skargi kasacyjnej, zażalenia oraz skargi o wznowienie postępowania;
3. przesłanką skorzystania z uprawnień jest wymóg ochrony praworządności (prokurator) lub praw człowieka i obywatela (RPO);
4. po skorzystaniu z uprawnienia uzyskują status podmiotu na prawach strony

7) Skarga do WSA
Sądy administracyjne sprawują kontrolę nad działalnością urzędów, m.in. poprzez rozpatrywanie skarg na decyzje administracyjne i na niektóre postanowienia wydane w II instancji. Skargę można wnieść w sytuacji, gdy stronie nie przysługuje już żaden środek wzruszenia decyzji, taki jak zażalenie lub odwołanie.

Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego różni się od odwołania do II instancji:
- samo złożenie skargi nie powoduje wstrzymania wykonania decyzji (choć istnieje możliwość złożenia wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji, który należy dołączyć do skargi),
- odwołanie nie ma sprecyzowanej formy – możemy w nim zaznaczyć tylko tyle, że nie jesteśmy zadowoleni z orzeczenia organu I instancji i nie musimy wskazywać naruszenia prawa, natomiast pisząc skargę do WSA należy wskazać naruszenie przez organy administracji konkretnych przepisów prawa.
Jak złożyć skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego

Skargę na decyzję lub postanowienie wydane przez urząd kierujemy do właściwego miejscowo wojewódzkiego sądu administracyjnego. Pouczenie co do możliwości złożenia skargi powinno znajdować się na decyzji lub postanowieniu.

Skargę do WSA składa się w terminie 30 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia, za pośrednictwem organu, który wydał rozstrzygnięcie. Organ ten, do dnia rozpoczęcia rozprawy przed WSA może sam uwzględnić skargę w całości.

Adresy wojewódzkich sądów administracyjnych można znaleźć na stronie [link widoczny dla zalogowanych]
Co powinna zawierać skarga do WSA

Skarga powinna zawierać:
- oznaczenie sądu, do którego kierowana jest skarga,
- imię, nazwisko lub nazwę oraz adres skarżącego (lub też przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika),
- oznaczenie, że dane pismo jest skargą,
- wskazanie zaskarżonej decyzji lub postanowienia,
- oznaczenie organu, którego działania skarga dotyczy,
- określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego,
- podpis wnoszącego skargę, albo jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika,
- listę załączników do skargi.
Rozpatrzenie skargi przez WSA

Sąd rozpatruje sprawę na jawnych rozprawach i posiedzeniach. W razie uwzględnienia skargi na decyzję lub postanowienie sąd:
- uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części,
- stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia,
- stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa.
W takim wypadku sąd zazwyczaj wskazuje, jakie przepisy prawa zostały naruszone przez urząd i kieruje sprawę do ponownego rozpatrzenia.

W razie nieuwzględnienia skargi sąd skargę oddala.

W razie bezczynności organu po wyroku uchylającym lub stwierdzającym nieważność decyzji lub postanowienia, strona powinna pisemnie wezwać właściwy organ do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy. Następnie może ona wnieść skargę, w której może zażądać wymierzenia temu organowi grzywny za niewykonanie wyroku.
Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego

Od wydanego przez WSA wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie przysługuje stronie skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego (skargę mogą również sporządzić inne osoby wymienione w art. 175 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie w terminie 30. dni od doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem. Naczelny Sąd Administracyjny w razie uwzględnienia skargi uchyla zaskarżone orzeczenie w całości albo w części i przekazuje do ponownego rozpoznania sądowi, który wydał dane orzeczenie.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Ustawodawca przyznając danemu podmiotowi legitymację do wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego według warunków jej dopuszczalności, obarcza go jednocześnie obowiązkiem spełnienia określonych wymagań. Do wymagań formalnych skargi, potrzebnych do jej skutecznego złożenia zalicza się wymagania dotyczące: 1) treści i formy skargi; 2) terminu do wniesienia skargi; 3) trybu wniesienia skargi; 4) uiszczenia odpowiedniego wpisu do skargi.

Treść i forma skargi

Wymagania formalne treści skargi zawiera art. 57 p.p.s.a., zgodnie z którego § 1 skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: 1) wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności; 2) oznaczenie organu, którego działania lub bezczynności skarga dotyczy; 3) określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego. Z tego, zaś, że skarga jest pismem procesowym wynika, że może być ona składana wyłączenia w formie pisemnej.

Termin do wniesienia skargi

Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego powinna być wniesiona w terminie 30 dni, przy czym początek biegu terminu jest odmienny zależnie od tego czego skarga dotyczy. W przypadku zaskarżania decyzji lub postanowienie termin liczy się od dnia doręczenia skarżącemu decyzji lub postanowienia, zaś w przypadku zaskarżania aktów innego rodzaju lub czynności bieg terminu rozpoczyna się w dniu doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił takowej odpowiedzi to w terminie 60 dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa. Nadto należy stwierdzić, iż do obliczania terminów stosuje się przepisy prawa cywilnego (art. 83 § 1 p.p.s.a.) z jednym istotnym odstępstwem uregulowanym w art. 83 § 2 p.p.s.a. Zgodnie z jego brzmieniem jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.

Tryb wniesienia skargi
W myśl art. 54 § 1 p.p.s.a. skarga do sądu administracyjnego wniesiona powinna być za pośrednictwem organu, którego działania lub bezczynność jest przedmiotem skargi, który to organ jest zobowiązany przekazać skargę w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia sądowi (sądowi zostają także przekazane akta sprawy administracyjnej i odpowiedź na skargę).

Uiszczenie odpowiedniego wpisu do skargi
Wniesienie skargi co do zasady podlega wpisowi (pod rygorem odrzucenia skargi), czyli rodzajowi opłaty sądowej zaliczanej do kosztów sądowych. Zgodnie z art. 214 § 1 p.p.s.a. wpis od skargi powinien zostać uiszczony przez podmiot, który ją wnosi (w przypadku wniesienia skargi przez kilka osób, których uprawnienia lub obowiązki związane z przedmiotem zaskarżenia są wspólne, pobiera się jeden wpis – art. 214 § 2 p.p.s.a.). Wysokość pobieranych wpisów stosunkowych (w przypadku spraw, których przedmiotem zaskarżenia są należności pieniężne – art. 231 zd. 1 p.p.s.a.) oraz wpisów stałych (w przypadku spraw, których przedmiotem zaskarżenia są należności niepieniężne – art. 231 zd. 2 p.p.s.a.) została określona na podstawie upoważnienia zawartego w art. 233 p.p.s.a w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Inne regulacje ponoszenia kosztów sądowych do których zalicza się wpis od skargi, w tym regulacje dotyczące zwolnień od nich, zawarte są w art. 211 – 263 p.p.s.a. oraz w licznych aktach wykonawczych wydanych na ich podstawie.

Cool

Zasada skargowości w postępowaniu sądowo-administracyjnym
Zarówno przed wojewódzkim sądem administracyjnym, jak i przed Naczelnym Sądem Administracyjnym obowiązuje zasada skargowości zabraniająca sądowi inicjowanie postępowania sądowego z urzędu; postępowanie administracyjnosądowe może wszcząć wyłącznie strona wnosząc (odpowiednio) skargę (do WSA), skargę kasacyjną lub zażalenie (do NSA), wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego lub sporu o właściwość (do NSA).

Osłabienie zasady: udział prokuratora w rozprawie, RPO, NSA Art. 172 ustawy

Przejawy zasady:
1. Sąd ma uprawnienia do zarządzenia stawienia się strony lub pełnomocników
2. Ma obowiązek uwzględniania z urzędu faktów zwanych powszechnie
3. Ma obowiązek przeprowadzenia z urzędu faktów zwanych urzędowo

9) Przesłanki dopuszczalności skargi i skutki niezachowania tych przesłanek

Dopuszczalność skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) na akty podjęte w postępowaniu administracyjnym
Możliwość wdrożenia postępowania sądowoadministracyjnego w celu kontroli prawidłowości wydania danego aktu podjętego w postępowaniu administracyjnym (decyzja, postanowienie oraz bezczynność) obwarowane jest szeregiem ograniczeń, do których należy przede wszystkim zaliczyć legitymację strony do złożenia skargi oraz tak zwaną przesłankę dopuszczalności, która stanowi temat niniejszych rozważań.

Przesłanka dopuszczalności w ogólności

Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ustanawia jedną przesłankę wniesienia skargi na akty podjęte w postępowaniu administracyjnym. Wymienia ją art. 52 § 1 ab initio tejże ustawy, stwierdzając, iż skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. W związku z brzmieniem powyższego przepisu można wyróżnić dwie odmienne sytuacje: pierwszą, gdy skarżącemu w toku postępowania administracyjnego na dany akt służył dane środek zaskarżenia oraz drugą, gdy skarżącemu takowy środek nie przysługiwał. Należy nadto nadmienić, że przysługiwanie lub nie przysługiwanie środka zaskarżenia musi być bezpośrednio związane z tym aktem, który jest przedmiotem wnoszonej skargi.

Przesłanka dopuszczalności w przypadku, gdy skarżącemu na dany akt służył środek zaskarżenia w toku postępowania administracyjnego

Jak zostało już wyżej napisane, w przypadku, gdy na dany akt służył w postępowaniu administracyjnym środek zaskarżenia, skarżący może wnieść skargę do sądu administracyjnego jedynie w przypadku, gdy owy środek zaskarżenia został wyczerpany (art. 52 § 1 ab initio p.p.s.a.). Swoistą definicję legalną wyczerpania środków zaskarżenia zawiera art. 52 § 2 p.p.s.a zgodnie z którym przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje (czyli został już wykorzystany – uwaga autora) żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie.

Przesłanka dopuszczalności w przypadku, gdy skarżącemu na dany akt nie służył środek zaskarżenia w toku postępowania administracyjnego

W przypadku, gdy podmiotowi skarżącemu na dany akt nie służył w postępowaniu administracyjnym środek zaskarżenia (zażalenie, odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawa – art. 52 § 2 p.p.s.a.) to przesłanka dopuszczalności z art. 52 § 1 p.p.s.a. zostaje tak właściwie odcięta. W takim przypadku bowiem skarga do sądu administracyjnego służy bez konieczności podjęcia jakiejkolwiek innej (niż środki zaskarżenia) obrony przed organem administracji publicznej. Nie ma tu także żadnych podstaw do zastosowania art. 53 § 3 p.p.s.a., a więc skarga podmiotu nie jest związana ze wcześniejszym wezwaniem organu administracji publicznej do usunięcia naruszenia prawa.

Wykorzystanie środków zaskarżenia a wniesienie skargi do sądu administracyjnego przez prokuratora lub Rzecznika Praw Obywatelskich

Zgodnie z art. 52 § 1 in fine p.p.s.a. przesłanka wyczerpania środków zaskarżenia nie ma zastosowania w przypadku, gdy skargę do sądu administracyjnego na dany akt podjęty w postępowaniu administracyjnym wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich. Z niniejszym przepisem koresponduje Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 kwietnia 2006 r. (I OPS 6/05), która zastrzega, iż: „Obowiązek wyczerpania środków odwoławczych w postępowaniu administracyjnym przed wniesieniem skargi na decyzję administracyjną, o którym mowa w art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.), a obecnie w art. 52 § 1 ustawy z

olaa

URĄBAŁO MI POSTA W POŁOWIE Razz

olaa

WIĘC DOKLEJAM DALEJ, WSZYSTKO CO MAM, CZYLI KOMPILACJA ODPOWIEDZI MOICH I TYCH, CO JUZ SIĘ POJAWIŁY

9) Przesłanki dopuszczalności skargi i skutki niezachowania tych przesłanek

Dopuszczalność skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) na akty podjęte w postępowaniu administracyjnym
Możliwość wdrożenia postępowania sądowoadministracyjnego w celu kontroli prawidłowości wydania danego aktu podjętego w postępowaniu administracyjnym (decyzja, postanowienie oraz bezczynność) obwarowane jest szeregiem ograniczeń, do których należy przede wszystkim zaliczyć legitymację strony do złożenia skargi oraz tak zwaną przesłankę dopuszczalności, która stanowi temat niniejszych rozważań.

Przesłanka dopuszczalności w ogólności

Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ustanawia jedną przesłankę wniesienia skargi na akty podjęte w postępowaniu administracyjnym. Wymienia ją art. 52 § 1 ab initio tejże ustawy, stwierdzając, iż skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. W związku z brzmieniem powyższego przepisu można wyróżnić dwie odmienne sytuacje: pierwszą, gdy skarżącemu w toku postępowania administracyjnego na dany akt służył dane środek zaskarżenia oraz drugą, gdy skarżącemu takowy środek nie przysługiwał. Należy nadto nadmienić, że przysługiwanie lub nie przysługiwanie środka zaskarżenia musi być bezpośrednio związane z tym aktem, który jest przedmiotem wnoszonej skargi.

Przesłanka dopuszczalności w przypadku, gdy skarżącemu na dany akt służył środek zaskarżenia w toku postępowania administracyjnego

Jak zostało już wyżej napisane, w przypadku, gdy na dany akt służył w postępowaniu administracyjnym środek zaskarżenia, skarżący może wnieść skargę do sądu administracyjnego jedynie w przypadku, gdy owy środek zaskarżenia został wyczerpany (art. 52 § 1 ab initio p.p.s.a.). Swoistą definicję legalną wyczerpania środków zaskarżenia zawiera art. 52 § 2 p.p.s.a zgodnie z którym przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje (czyli został już wykorzystany – uwaga autora) żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie.

Przesłanka dopuszczalności w przypadku, gdy skarżącemu na dany akt nie służył środek zaskarżenia w toku postępowania administracyjnego

W przypadku, gdy podmiotowi skarżącemu na dany akt nie służył w postępowaniu administracyjnym środek zaskarżenia (zażalenie, odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawa – art. 52 § 2 p.p.s.a.) to przesłanka dopuszczalności z art. 52 § 1 p.p.s.a. zostaje tak właściwie odcięta. W takim przypadku bowiem skarga do sądu administracyjnego służy bez konieczności podjęcia jakiejkolwiek innej (niż środki zaskarżenia) obrony przed organem administracji publicznej. Nie ma tu także żadnych podstaw do zastosowania art. 53 § 3 p.p.s.a., a więc skarga podmiotu nie jest związana ze wcześniejszym wezwaniem organu administracji publicznej do usunięcia naruszenia prawa.

Wykorzystanie środków zaskarżenia a wniesienie skargi do sądu administracyjnego przez prokuratora lub Rzecznika Praw Obywatelskich

Zgodnie z art. 52 § 1 in fine p.p.s.a. przesłanka wyczerpania środków zaskarżenia nie ma zastosowania w przypadku, gdy skargę do sądu administracyjnego na dany akt podjęty w postępowaniu administracyjnym wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich. Z niniejszym przepisem koresponduje Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 kwietnia 2006 r. (I OPS 6/05), która zastrzega, iż: „Obowiązek wyczerpania środków odwoławczych w postępowaniu administracyjnym przed wniesieniem skargi na decyzję administracyjną, o którym mowa w art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.), a obecnie w art. 52 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), odnosi się do prokuratora, który brał udział w postępowaniu administracyjnym.”.

Kto może wnieść skargę

Skargę może wnieść każdy, kto ma w tym interes prawny. Interes prawny będzie miała przede wszystkim strona postępowania administracyjnego. Jak wiadomo stroną w procedurze administracyjnej jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

Dodatkowo skargę może wnieść:
prokurator,
Rzecznik Praw Obywatelskich,
organizacja społeczna.

Organizacja społeczna może wnieść skargę tylko w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów innych osób. Warunkiem jest jednak to, że organizacja ta musiała brać udział we wcześniejszej fazie postępowania.
Kiedy można wnieść skargę.

Decyzję administracyjną wydaną przez organ pierwszej instancji można zaskarżyć w drodze odwołania. Decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji nie można skarżyć do sądu administracyjnego. Do sądu administracyjnego można zaskarżyć taką decyzję od której nie przysługuje zwykły środek zaskarżenia.
Termin na wniesienie skargi

Skargę do sądu administracyjnego wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji. Prokurator i Rzecznik Praw obywatelskich ma na to dłuższy termin, wynosi on 6 miesięcy.
Jak wnosić skargę

Skargę wnosimy do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Właściwym miejscowo jest sąd na obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona.

Skargę wnosi się jednak za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżoną decyzję. Organ administracji przekazuje następnie skargę wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę do sądu administracyjnego. Na przekazanie dokumentów organ ma 30 dni.
Wymagania formalne skargi

Skarga powinna zawierać przede wszystkim oznaczenie sądu do którego jest kierowane. Jak już było to wspomniane w wypadku skargi na decyzję jest to wojewódzki sąd administracyjny na obszarze właściwości, którego ma siedzibę organ administracji.

W następnej kolejności skarga musi określać strony postępowania- ich nazwę, adres, adres do doręczeń oraz ewentualnych pełnomocników.

Wnoszący skargę powinien również określić również decyzję, która jest przedmiotem skargi.

Skarga musi być również uzasadniona i podpisana przez skarżącego.
Autor: Łukasz Matys

Czytaj więcej na Wieszjak.pl: [link widoczny dla zalogowanych]

10) Cofnięcie skargi
Kwestie związane z możliwością cofnięcia skargi reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.). Zgodnie z art. 60 tej ustawy, skarżący może cofnąć skargę, zaś cofnięcie skargi wiąże sąd. Sąd może jednak uznać cofnięcie skargi za niedopuszczalne. Dzieje się tak jednak tylko w sytuacji, gdy cofnięcie skargi:

zmierza do obejścia prawa lub

spowodowałoby utrzymanie w mocy aktu lub czynności dotkniętych wadą nieważności.

W pozostałych przypadkach sąd nie może odmówić cofnięcia skargi. Można w tej sytuacji uznać, że cofnięcie będzie możliwe aż do chwili ogłoszenia wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego, ponieważ po tym czasie sąd jest już związany wydanym przez siebie wyrokiem.

Zgodnie z art. 232 § 1 pkt 1 ww. ustawy, sąd z urzędu zwraca stronie cały uiszczony wpis od pisma cofniętego, jeżeli cofnięcie nastąpiło przed wysłaniem odpisu skargi organowi, którego działanie lub bezczynność zaskarżono. Zgodnie zaś z art. 232 § 1 pkt 2 ww. ustawy, sąd zwraca połowę wpisu od pisma cofniętego przed rozpoczęciem posiedzenia, na które sprawa została skierowana, z tym że posiedzenie mediacyjne nie wyłącza zwrotu. W omawianym przypadku sąd zwróci więc jedynie połowę wpisu, ponieważ odpis skargi został wysłany SKO (świadczy o tym chociażby udzielenie odpowiedzi przez ten organ). Jeśli jednak skarżący spóźni się z cofnięciem i dokona tego już po rozpoczęciu (ale nie: wyznaczeniu) posiedzenia, wówczas wpis przepada, pomimo cofnięcia skargi.

Skuteczne cofnięcie skargi powoduje umorzenie postępowania sądowo-administracyjnego, w wyniku czego zaskarżone orzeczenia staje się prawomocne (ostateczne).
11) Autokontrola w postępowaniu sądowo-administracyjnym (art. 54 § 3 PPSA)

Autokontrola- kompetencje organu do zmiany wlasnego dzialania, 2 możliwości:
1. autokontrola sensu stricto- organ którego dzialanie lubbezczynnośc zaskarżono może
-do dnia rozpoczecia rozprawy
-w zakresie swojej właściwości (np w trybie wznowienia postępowania, lub uchylenia/zmiany decyzji ale już nie w trybie stwierdzenia nieważności)
-może uwzględnić skargę, ale tylko w calości- jej zarzuty wnioski, podstawę prawną

W jej ramach uchyli\zmieni swoją decyzję, dokona czynności których zaniechał.
Uwzględnienie skargi czyni postępowanie sądowe bezprzedmiotowym, więc podlega ono umorzeniu.

2) Pozytywny wynik mediacji w wyniku której organ uwzględni stanowisko skarżącego, także tylko w części i uchyli\zmieni swój akt lub wykona inną czynność

12) Ochrona tymczasowa w postępowaniu sądowo-administracyjnym oraz jej trwałość
OCHRONA TYMCZASOWA W POSTĘPOWANIU PRZED S.A. (art. 61 PPSA)

Wniesienie skargi art. 61 § 1 do sądu nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego aktu lub czynności przy czym organ administracji za którego pośrednictwem skarga jest wnoszona a następnie sąd może wstrzymać wykonanie zaskarżonego aktu bądź czynności . Tą ochrona tymczasową poddano wszystkie akty i czynności stanowiące przedmiot skargi do S.A.

Wyjątek dotyczy tutaj

*przepisów prawa miejscowego które weszły w życie (jak weszły w życie to nie można wstrzymać ich wykonania – np. uchwały j.s.t).
Wstrzymanie wykonania aktu lub czynności art. 61 §2 PPSA
Organ administracji którego dotyczy skarga jest uprawniony do wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu bądź czynności , może tego dokonać zarówno z urzędu jak i na żądanie skarżącego, przy czym uprawnienie to przysługuje mu do czasu przekazania skargi sądowi.
Organ wstrzymuje wykonanie zaskarżonego aktu lub czynności w formie postanowienia na które nie służy zażalenie.
Wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu po przekazaniu skargi do SA art. 61 § 3
Strona skarżąca niezadowolona z odmowy wstrzymania wykonania aktu lub czynności może ponownie wnosić do sądu o powtórne rozpoznanie tej kwestii co oznacza że sąd także rozpoznaje jej wniosek o udzielenie tej ochrony zawarty w skardze.
Wniosek o udzielenie ochrony tymczasowej będzie uwzględniony gdy nastąpi jedna z przesłanek:
1) zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia skarżącemu znacznej szkody w wyniku wykonania aktu bądź czynności, wyrządzona zostanie znaczna szkoda skarżącemu
2) spowodowanie trudnych do odwrócenia skutków będących wynikiem zaskarżonego aktu bądź czynności

Rozstrzygnięcie sądu w kwestii ochrony tymczasowej art. 61 § 4 PPSA może uwzględniać żądanie strony w całości lub w części, ma ono formę postanowienia na które służy zażalenie do NSA. przy czym sąd na mocy art. 61 § 4 PPSA jest uprawniony w razie zmiany okoliczności sprawy, zmienić lub uchylić w każdym czasie postanowienie w sprawie odmowy wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu lub czynności i może to uczynić na wniosek skarżącego, uczestnika postępowania a także z urzędu. Postanowienie sądu w kwestii udzielenia ochrony tymczasowej przestaje wiązać z chwilą gdy sąd rozpoznaje sprawę, wówczas w sentencji wyroku w przypadku uwzględnienia skargi określa czy i w jakim zakresie zaskarżony akt lub czynność nie może być wykonana i takie rozstrzygnięcie traci moc z chwila uprawomocnienia się orzeczenia (art. 152 PPSA)

13) Przywrócenie terminu w postępowaniu sądowo-administracyjnym (art. 86-89 PPSA)
Czynność w postępowaniu sądowym podjęta przez stronę po upływie terminu jest bezskuteczna. Jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek może postanowić o przywróceniu terminu. Postanowienie o przywróceniu terminu albo odmowie jego przywrócenia może być wydane na posiedzeniu niejawnym. Na postanowienie o przywróceniu terminu albo o odmowie jego przywrócenia przysługuje zażalenie.

Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu. Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi. Równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności, której nie dokonała w terminie. Spóźniony lub z mocy ustawy niedopuszczalny wniosek o przywrócenie terminu sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie. Zgłoszenie wniosku o przywrócenie terminu nie wstrzymuje postępowania w sprawie ani wykonania orzeczenia. Sąd może jednak, stosownie do okoliczności, wstrzymać postępowanie lub wykonanie orzeczenia. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym. W razie uwzględnienia wniosku sąd może natychmiast przystąpić do rozpoznania sprawy.
14) Rozprawa przed WSA

W postępowaniu sądowoadministracyjnym zasadą jest, że posiedzenia sądowe są jawne, a sąd orzekający rozpoznaje sprawy na rozprawie.

Rozpoczęcie i tok rozprawy
Rozprawę rozpoczyna wywołanie sprawy i sprawdzenie stawiennictwa. Następnie sędzia zwięźle omawia stan sprawy na podstawie akt, ze szczególnym uwzględnieniem zarzutów skargi.
Po sprawozdaniu sędziego strony – najpierw skarżący, a potem organ – zgłaszają ustnie swoje żądania i wnioski oraz składają wyjaśnienia. Mogą ponadto wskazywać podstawy prawne i faktyczne swych żądań i wniosków. Pozostałym stronom głosu udziela przewodniczący według ustalonej przez siebie kolejności. Przewodniczący kieruje bowiem rozprawą (otwiera, prowadzi i zamyka posiedzenia, udziela głosu, zadaje pytania, upoważnia do zadawania pytań i ogłasza orzeczenie).
Postępowania dowodowe przed sądem administracyjnym prowadzi się w ograniczonym zakresie. Sąd administracyjny orzeka bowiem na podstawie materiału dowodowego i faktycznego zgromadzonego w postępowaniu prowadzonym przed organem administracji.

Jedynie gdy jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania, sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić uzupełniające dowody z dokumentów.

Odroczenie
Rozprawa ulega odroczeniu, jeżeli:

- sąd stwierdzi nieprawidłowość zawiadomienia którejkolwiek ze stron,
- nieobecność strony lub jej pełnomocnika jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć, chyba że strona lub jej pełnomocnik wnieśli o rozpoznanie sprawy w ich nieobecności,
- sąd postanowi zawiadomić o toczącym się postępowaniu sądowym osoby, które dotychczas nie brały udziału w sprawie w charakterze stron.

Natomiast na zgodny wniosek stron można odroczyć posiedzenie tylko z ważnej przyczyny.
Przewodniczący zamyka rozprawę, gdy sąd uzna sprawę za dostatecznie wyjaśnioną. Jednak rozprawę zamkniętą sąd może otworzyć na nowo. Rozprawa powinna być otwarta na nowo, jeżeli istotne okoliczności ujawniły się dopiero po jej zamknięciu.

Wydanie wyroku
Sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy. Sąd odbywa niejawną naradę. Jej przebieg i sposób głosowania są tajne. Wyrok zapada większością głosów. Ogłoszenie wyroku powinno nastąpić na posiedzeniu, na którym zamknięto rozprawę (w sprawie zawiłej sąd może odroczyć ogłoszenie na 14 dni). Przewodniczący odczytuje sentencję wyroku, a następnie on lub sędzia sprawozdawca ustnie przedstawia motywy przyjętego rozstrzygnięcia. Ponadto stronie działającej bez adwokata lub radcy prawnego, obecnej przy ogłoszeniu wyroku, przewodniczący udziela wskazówek co do sposobu i terminów wniesienia środka odwoławczego.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Przewodniczący może odebrać głos, gdy przemawiający go nadużywa, jak również uchylić pytanie, jeżeli uzna je za niewłaściwe lub zbyteczne.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Nieobecność stron lub ich pełnomocników na rozprawie nie wstrzymuje rozpoznania sprawy. W takim przypadku przewodniczący lub wyznaczony przez niego sędzia sprawozdawca przedstawia ich wnioski, twierdzenia i dowody znajdujące się w aktach sprawy.
15) Zakres postępowania dowodowego w postępowaniu sadowo-administracyjnym
Postępowanie dowodowe prowadzone przez sąd administracyjny jest, stosownie do art. 106 § 3 ppsa, ograniczone, ale możliwe jest w nim wykorzystanie środka dowodowego w postaci dokumentu. W postępowaniu tym znajdują przy tym odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Naruszeniem tych przepisów nie jest jednak nieprzeprowadzenie przez sąd dowodu z zeznań świadków, gdyż nie może takiego dowodu dopuścić.

16) Niezwiązanie WSA granicami skargi
W myśl natomiast art. 134 § 1 p.p.s.a. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Przewidziane w powołanym przepisie niezwiązanie granicami skargi oznacza, że sąd administracyjny nie jest skrępowany sposobem sformułowania skargi, użytymi argumentami, a także podniesionymi wnioskami, zarzutami i żądaniami. Sąd jest jedynie związany granicami sprawy, w której skarga została wniesiona.

W uchwale NSA z dnia 26 października 2009 r., I OPS 10/09, wyjaśniono, że niezwiązanie granicami skargi oznacza, że sąd ma prawo, a jednocześnie obowiązek dokonania oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego nawet wówczas, gdy dany zarzut nie został podniesiony w skardze. Sąd nie jest przy tym skrępowany sposobem sformułowania skargi, przytoczonymi argumentami, a także zgłoszonymi wnioskami, zarzutami i żądaniami (ONSA WSA 2010, nr 1, poz. 1, s. 36 uzasadnienia).

17) Wyrok a postanowienie WSA
Wyrok i postanowienie to orzeczenia sądu. Każde z nich jednak wywołuje inne skutki i wydawane jest w innych sytuacjach. Wyrok zawsze kończy postępowanie natomiast z postanowieniami różnie to bywa. Są postanowienia, które kończą sprawy i takie które rozstrzygają spraw wpadkowe.

Co do zasady sąd rozstrzyga sprawy przez wydanie wyroku tylko wtedy gdy kodeks postępowania cywilnego nie przewiduje obowiązku wydania wyroku. Wszystkie wyroki są zaskarżalne to znaczy, że przysługuje od nich odwołanie (apelacja) do sądu wyższej instancji. Natomiast nie wszystkie postanowienia można skarżyć. Zażalenie można złożyć tylko na wybrane postanowienia, przede wszystkim te kończące postępowanie w sprawie.

Tak więc co do zasady otrzymanie postanowienia nie kończy sprawy. Będzie się ona toczyła dalej. Chyba, że postanowienie dotyczy umorzenia postępowania. W tym ostatnim wypadku proces się zakończył.

Czytaj więcej na Wieszjak.pl: [link widoczny dla zalogowanych]

Postanowienia wydane w procesie

Postanowienia wydane w procesie można podzielić na dwa rodzaje:

a) postanowienia kończące postępowanie w sprawie. Sąd wydaje je, gdy orzeka o całości postępowania, a nie zachodzą warunki do wydania wyroku, zalicza się do nich przede wszystkim:
postanowienia zamykające drogę do wydania wyroku, np. postanowienie o odrzuceniu pozwu;
postanowienia dotyczące całości sprawy, a będące ostatnimi orzeczeniami wydanymi w postępowaniu, np. postanowienie o odrzuceniu apelacji.

b) postanowienia niekończące postępowania w sprawie. Należą do nich wszystkie pozostałe postanowienia, a przede wszystkim postanowienia, których przedmiotem jest:
odmowa zwolnienia od kosztów sądowych lub cofnięcie takiego zwolnienia oraz odmowa ustanowienia adwokata lub radcy prawnego lub ich odwołanie;
oddalenie opozycji przeciwko wstąpieniu interwenienta ubocznego oraz niedopuszczenie interwenienta do udziału w sprawie wskutek uwzględnienia opozycji;
rygor natychmiastowej wykonalności;
wstrzymanie wykonania prawomocnego orzeczenia do czasu rozstrzygnięcia skargi o wznowienie postępowania;
stwierdzenie prawomocności orzeczenia;
skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka oraz odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia;
zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania;
odmowa uzasadnienia orzeczenia oraz jego doręczenia;
np. W myśl art. 93 § 1 Kodeksu postępowania karnego postanowienie ma taką samą moc obowiązywania jak wyrok. Wyróżniają je tylko kwestie ustawowe tj. nie wszystkie sprawy muszą zakończyć się wyrokiem.

Czytaj więcej na Wieszjak.pl: [link widoczny dla zalogowanych]

18 Oddalenie a odrzucenie skargi przez WSA
Sąd odrzuca skargę jeśli zachodzą okolicznosci wymienione w art.58 §1 tej ustawy. Między innymi może to dotyczyć skargi wiesionej za późno, albo sytuacji ,gdy skarga nie przysługuje. Przy odrzuceniu skargi sąd nie rozpatruje jej co do meritum, bo okolicnzosci nie pozwalają na takie rozpatrzenie. Natomiast oddalenie skargi następuje wówczas, gdy po merytorycznym jej rozpoznaniu sąd dochodzi do wniosku, że nie może jej uwzględnić (art. 153). O odrzuceniu skargi sąd orzeka postanowieniem, a o oddaleniu - zawsze wyrokiem. To rozróznienie ma istotny wpływ na obowiązek sporządzania uzasadnienia orzeczenia, o którym pisałem w odpowiedzi na jedno z Pana poprzednich pytań. Sporządzanie uzasdnienia tylko na wniosek skarżacego dotyczy bowiem jedynie wyroku oddalajacego skargę. Postanowienie o jej odrzuceniu sąd uzasadnia i doręcza z urzędu (czyli bez koniecznosci składania wniosku) równeiż wówczas, gdy ogłosił je na rozprawie.

19) Wyjaśnij formułę kasacyjnego charakteru kompetencji sądów administracyjnych
Kasacyjny charakter kompetencji sądów administracyjnych – polega na tym, że SA. może wyeliminować (uchylić, unieważnić) z obrotu prawnego niezgodną z prawem formę działania organów administracji, ale nie może w miejsce wadliwej formy, wprowadzić formę prawidłową załatwiając sprawę za administrację.
Np. organ administracyjny odmówił obywatelowi pozwolenia na budowę. Obywatel nie zgadza się z tą decyzją udaje się do Sądu Administracyjnego. S.A. może tylko uchylić decyzję nie zgodną z prawem, ale nie może wydać pozwolenia na budowę. Może orzec aby organ administracyjny ponownie rozpatrzył to pozwolenie na budowę.

Kasacyjny charakter jest konsekwencją zasady podziału władzy.

WAŻNE
Artykuł 188 ustawy procesowej ustanawia wyjątek od kasatoryjnej roli NSA w obecnym, dwuinstancyjnym systemie sądownictwa administracyjnego. Przepis ten zezwala na uchylenie orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego i merytoryczne rozpoznanie skargi przez sąd drugiej instancji, pod warunkiem niestwierdzenia naruszeń przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a wystąpienia jedynie naruszeń przepisów prawa materialnego.

olaa

DALEJ...

20) Wyroki WSA uwzględniające skargę
Uwzględnienie skargi na decyzję lub postanowienie przez WSA (art. 145 ppsa)
Uwzględnienie skargi na decyzję bądź postanowienie może polegać na:

1. Uchyleniu decyzji bądź postanowienia
2. Stwierdzeniu nieważności decyzji bądź postanowienia
3. Stwierdzeniu, że decyzje i postanowienia zostały wydane z naruszeniem prawa

Ad. 1. Uchylenie decyzji bądź postanowienia ma miejsce gdy sąd stwierdzi:
· Naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy
· Naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego
· Inne naruszenie przepisów postępowania administracyjnego, jeżeli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy.

Ad. 2. Stwierdzenie nieważności decyzji bądź postanowienia przez WSA

(art. 145 §1 pkt 2 ppsa)

Sąd może stwierdzić nieważność decyzji lub postanowienia tylko wtedy, gdy występują przyczyny nieważności decyzji bądź postanowienia (art. 156 kpa)

Art. 156. § 1. Organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która:
1) wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości,
2) wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa,
3) dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,
4) została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,
5) była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,
6) w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą,
7) zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.

§ 2. Nie stwierdza się nieważności decyzji z przyczyn wymienionych w § 1 pkt 1, 3, 4 i 7, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć lat, a także, gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne.

Ad. 3. Stwierdzenie wydania decyzji z naruszeniem prawa (art. 145 §1 pkt.3 ppsa)

Uwzględniając skargę na inne akty niż decyzja i postanowienie, sąd może:
· Uchylić taki akt albo stwierdzić bezskuteczność czynności organu administracji
· Uznać uprawnienie lub obowiązek wynikające z przepisów prawa (sąd uwzględnia skargę na inne decyzje i postanowienia, akt lub czynność z zakresu administracji publicznej dotyczącej uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa powinien dokonać 3 operacji:
a) Ustalić istnienie lub nie istnienie uprawnienia lub obowiązku skarżącego wynikającego z przepisu prawa.
b) Stwierdzić, że zaskarżony akt lub czynność są niezgodne z tymi przepisami
c) Uchylić taki akt lub stwierdzić bezskuteczność czynności organu

Stwierdzenie przez sąd wydania decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa jest następstwem ustalenia przez sąd, że decyzja bądź postanowienie jest dotknięte wadą kwalifikowaną, czyli stanowiącą podstawę do stwierdzenia nieważności albo wznowienia postępowania, ale zachodzą okoliczności, które uniemożliwiają eliminacje zaskarżonego aktu w drodze stwierdzenia nieważności bądź występują okoliczności uniemożliwiające eliminację takiego aktu w trybie wznowienia postępowania administracyjnego.

Uwzględnienie skargi na inne akty lub czynności (art. 146 ppsa)

Uwzględniając skargę na inny akt niż decyzja i postanowienie akty lub czynności z zakresu administracji publicznej zgodnie z art. 146 sąd może:
· Uchylić ten akt albo stwierdzić bezskuteczność czynności
· Uznać uprawnienie lub obowiązki wynikające z przepisów prawa (np. gdybyśmy potrzebowali swoją dokumentacje medyczną a pani w rejestracji nam odmówi jej wydania – to można złożyć skargę do sądu administracyjnego i sąd przyzna nam prawo do otrzymania tej dokumentacji)

Sąd uwzględniając skargę na inne niż decyzje i postanowienia akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczącyh uprawnień lub obowiązkow wynikających z przepisow prawa powinien dokonać 3 operacji:

0 ustalić istnienie lub nie istnienie uprawnienia lub obowiązku skarżącego wynikającego z przepisu prawa

-stwierdzić, że skarżony akt lub czynność są niezgodne z tymi przepisami
-uchyli taki akt lub stwierdzi bezskuteczność czynności organu.

Uwzględnienie skargi na akty prawa miejscowego (art. 147 ppsa)

Sąd (WSA) uwzględniając skargę na akt prawa miejscowego lub inne generalne akty organów jednostek samorządu terytorialnego stwierdza ich nieważność w całości lub w części, albo stwierdza, że zostały one wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności

W przypadku zaś uwzględnienia skargi na akt prawa miejscowego podejmowany przez organy administracji rządowej, sąd stwierdza nieważność takich aktów w całości bądź w części.

Uwzględnienie skargi na akt nadzoru nad działalnością organu jednostki samorządu terytorialnego

W tych przypadkach sąd uwzględniając skargę uchyla akt nadzoru. (Jeśli chodzi o akty nadzoru to będą to akty wydawane przez Prezesa rady Ministrów, wojewodę, RIO) Czyli nie może tu stwierdzić nieważności – może tylko uchylić.

Uwzględnienie skargi na bezczynność bądź przewlekłe postępowanie (art. 149 ppsa)

Uwzględniając skargę na bezczynność organu bądź przewlekłe postępowanie, sąd zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie decyzje lub interpretacji dokonania określonej czynności bądź stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikającego z przepisów prawa, w terminie przez siebie wskazanym.

Sąd stwierdza czy bezczynność lub przewlekłość miało miejsce z naruszeniem prawa, ponadto sąd może orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu grzywny (wymienionej w ustawie).

21) Tzw. Wyrok merytoryczny sądu administracyjnego (art. 154 § 2 PPSA)
22) Zasady uzasadniania wyroków i postanowień w postępowaniu sądowo-administracyjnym oraz zasady doręczenia uzasadnień wyroków i postanowień postępowania sądowo-administracyjnego
WYROK

Sąd rozstrzyga sprawę wyrokiem. Wydanie wyroku jest najważniejszą czynnością sądową. Wyrok służy rozstrzygnięciu sprawy, jeśli przepis ustawy nie stanowi inaczej jest on najważniejszą czynnością sądową. Całe postępowanie służy wydaniu wyroku w I instancji. Wyrok sądu w I instancji (czyli WSA)polega na orzeczeniu przez sąd w kwestii naruszenia prawa w działaniu lub zaniechaniu organu administracji publicznej i skutkach prawnych naruszenia prawa. W formie wyroku sąd orzeka gdy skargę uwzględnia bądź oddala.
Jeśli chodzi o wyrok NSA jest on rozstrzygnięciem w przedmiocie zasadności skargi kasacyjnej złożonej od wyroku sądu I instancji.

Części wyroku

Każdy wyrok składa się z trzech części:
1. z części wstępnej – tzw. komparycji
2. z właściwego rozstrzygnięcia (tzw. tenoru lub inaczej z formuły sentencji)
3. z uzasadnienia wyroku (nie zawsze występuje).

AD 1) Część wstępna wyroku obejmuje:
· Sygnaturę akt w sprawie
· Nagłówek „w imieniu Rzeczypospolitej”
· Następnie jest wymieniony sąd z podaniem pełnej nazwy i siedziby
· Wskazanie składu orzekającego w sprawie (skład trzyosobowy + protokolant, a także jeśli biorą udział w sprawie prokurator, RPO, RPDZ),
· Datę i miejsce rozpoznania sprawy
· Datę i miejsce ogłoszenia wyroku
· Oznaczenie skarżącego oraz strony mu przeciwnej
· Oznaczenie przedmiotu sprawy (na co złożono skargę)

Np.„Po rozpoznaniu sprawy ze skargi (takiej i takiej osoby) na decyzję (takiego organu) z dnia….. z nr …… w przedmiocie……

AD 2) Rozstrzygnięcie
Obejmuje ona rozstrzygnięcie o żądaniu skarżącego oraz o innych kwestiach wynikających z przepisów ustawy (najczęściej są to „orzeka” lub „postanawia”) ( jak brzmi ta formuła czyli tenor)
Komparycja i tenor tworzą sentencje wyroku:
- oddala skargę bądź uchyla zaskarżoną decyzję (oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji)
- zasądza od organu na rzecz skarżącego kwotę (np. 500zł) tytułem kosztów postępowania
- stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do dnia uprawomocnienia się wyroku ( „wstrzymuje wykonanie zaskarżonej decyzji…”)

AD 3) Uzasadnienie – nie jest elementem obligatoryjnym, czyli może być takie orzeczenie, które nie ma uzasadnienia i występuje zawsze w przypadku wyroków uwzględniających skargę. Wtedy sąd zawsze, z urzędu takie uzasadnienie sporządza i przesyła stronom oraz uczestnikom postępowania.
Przy wyrokach oddalających skargę uzasadnienie pisemne wyroku jest sporządzane tylko wówczas, gdy strona złoży wniosek o sporządzenie uzasadnienia terminie 7 dni od dnia ogłoszenia na sali wyroku i uiści opłatę kancelaryjną 100 zł za sporządzenie wyroku, chyba że strona jest zwolniona kosztow sądowych.
W przypadku wyroków NSA te wyroki bez względu na rozstrzygnięcie. Zawsze zawierają część w postaci uzasadnienia bez względu na to, czy było oddalenie skargi kasacyjnej czy jej uwzględnienie.
Przy wyrokach uwzględniających skargę sąd sporządza uzasadnienie z urzędu i doręcza stronom oraz uczestnikom postępowania wyrok wraz z uzasadnieniem.

Przy wyrokach oddalających skargę uzasadnienie sporządzane jest wyłącznie na wniosek strony bądź uczestnika postępowania, zgłoszony w terminie 7 dni od ogłoszenia orzeczenia. Istnieje przy tym obowiązek uiszczenia opłaty kancelaryjnej w kwocie 100 zł za sporządzenie i przesłanie odpisu orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Uzasadnienie jest wtedy doręczane tylko tej osobie, która złożyła taki wniosek.

Zasady wyrokowania
Co do zasady wyrok wydaje się po przeprowadzeniu rozprawy i jej zamknięciu. Przy czym istnieje możliwość wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym i dotyczy to jedynie sytuacji rozpoznania sprawy w trybie uproszczonym (sąd rozpoznaje sprawę w składzie jednoosobowym na posiedzeniu niejawnym i dotyczy to tylko WSA). W pozostałych przypadkach wyrok wydawany jest w składzie trzech sędziów i to jedynie tych sędziów, przed którymi odbyła się rozprawa poprzedzająca bezpośrednio wydanie wyroku. Po zamknięciu rozprawy orzeczenie może być wydane tylko przez ten skład sądu przed, którym miało miejsce zamknięcia rozprawy. Sąd wydaje wyrok po niejawnej naradzie sędziów. Jest ona pierwszym etapem wyrokowania. Biorą w niej udział wszyscy sędziowie obecni na ostatniej rozprawie i ewentualnie protokolant. Narada obejmuje dyskusje nad mającym zapaść rozstrzygnięciem sprawy, głosowanie nad tym rozstrzygnięciem, a także motywami jego podjęcia.
Wyrok zapada większością głosów. Przewodniczący składu zbiera głosy sędziów zaczynając od najmłodszego stażem sędziego. Sam głosuje ostatni. Zasadą jest, że sędzia sprawozdawca głosuje pierwszy.Ustawodawca nie przewiduje zwolnienia od tajemnicy narady nad orzeczeniem.

Votum separatum
Przed podpisaniem sentencji wyroku (czyli tenoru) sędzia, który został przegłosowany może zgłosić zdanie odrębne (votum separatum), które może dotyczyć rozstrzygnięcia, ale także tylko samego uzasadnienia wyroku.
Fakt ten (fakt zgłoszenia votum separatum) podaje się do wiadomości stron za zgodą sędziego, który zgłosił zdanie odrębne i za jego zgodą nazwisko..
To, że sędzia został przegłosowany nie zwalnia go od obowiązku podpisania takiego orzeczenia.
Votum separatum powinno zostać uzasadnione i złożone przed podpisaniem uzasadnienia wyroku.

Spisanie sentencji wyroku jest końcowym etapem wyrokowania. Polega ono na spisaniu treści samego rozstrzygnięcia (np. oddala skargę) i jego podpisania. Wyrok musi być podpisany przez wszystkich sędziów biorących udział w jego podjęciu, w tym także przez sędziego, który zgłosił zdanie odrębne. Zgłosznie zdania odrębnego zaznacza się przy podpisie sentencji wyroku poprzez zamieszczenie wzmianki votum separatum –cvs (zdanie odrębne) Podpisanie wyroku przez cały skład jest warunkiem jego prawidłowości. Brak chociażby jednego podpisu jest naruszeniem skutkującym nieważności postępowania. Gdyby taki wyrok został wysłany do strony – mamy nieważność postępowania.

Ogłoszenie wyroku
Ogłoszenie wyroku powinno nastąpić na posiedzeniu jawnym, na którym zamknięto rozprawę. Sporządza się go i ogłasza po zamknięciu rozprawy i naradzie, chyba że ustawa odracza możliwość odroczenia ogłoszenie wyroku na inny dzień. Niestawienie się stron, czyli nieobecność stron na ogłoszeniu orzeczenia nie wstrzymuje ogłoszenia wyroku. Po ogłoszeniu sentencji wyroku przewodniczący lub sędzia sprawozdawca podaje ustnie zasadnicze motywy rozstrzygnięcia a także jak strona działa bez adwokata lub radcy poucza o przysługujących jej środkach zaskarżenia od wyroku-odwołanie. w przypadku wyroku który zapada na posiedzeniu niejawnym (postępowanie uproszczone) Taki wyrok doręcza się stronom jeżeli jego uzasadnienia nie doręcza się z urzędu.

Sporządzanie uzasadnień wyroku
Obowiązek sporządzenia uzasadnienia ogranicza się do wyroków uwzględniających skargę. Termin na sporządzenie uzasadnienia to 14 dni od dnia jego ogłoszenia. Natomiast wyrok oddalający skargę sądu uzasadnia jedynie na wniosek strony zgłoszony w terminie 7 dni od ogłoszenia orzeczenia. Uzasadnienie orzeczenia sporządza sędzia sprawozdawca.

Uzasadnienie wyroku składa się z trzech części: 145-151 ppsa
1. Część historyczna –opis przebiegu postępowania sprzed dnia rozprawy tj. stan faktyczny do dnia rozprawy. Obejmuje ona: wskazanie podstawy faktycznych dotychczasowych działań organów administracji w sprawie oraz treści środków zaskarżenia wniesionych przez stronę postępowania administracyjnego.
2. Wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia
3. Wskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia, czyli tych przepisów, w oparciu o które sąd skargę oddala bądź uwzględnia.

Uzasadnienie wyroku podpisują sędziowie którzy brali udział w jego wydaniu. Gdy zdarzyło by się tak, że jeden z sędziów nie może podpisać uzasadnienia (np. zwolnienie lekarskie albo urlop) to wtedy przewodniczący składu lub inny sędzia podaję przyczynę braku podpisania tego uzasadnienia przez tego konkretnego sędziego. Zwykle ma to formę pieczątki i podpisu przewodniczącego. Wtedy na uzasadnieniu i tak są 3 podpisy.
W przypadku wyroków oddalających skargę i złożeniaprzez stronę wniosku o sporządzenie uzasadnienia. Może się tak zdarzyć ,że sąd wyda postanowienie o odmowie sporządzenia uzasadnienia. Typowym takim przykładem będzie sytuacja gdy, strona złoży wniosek od ogłoszenia wyroku po upływie 7 dni od ogłoszenia uzasadnienia. Wówczas taki wniosek spóźniony powoduje , że sąd odmawia sporządzania uzasadnienia wyroku.
Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem z urzędu (w przypadku uwzględnienia skargi) doręcza się każdej stronie która złożyła wniosek o sporządzenie uzasadnienia, a w przypadku oddalenia skargi uzasadnienie doręcza się tylko tej stronie ktra złożyła wniosek o sporządzenie uzasadnienia.sąd jest związany swoim wyrokiem od dnia jego wydania, a jeżeli wyrok był wydany na posiedzeniu niejawnym (uproszczonym) sąd jest związany od dnia podpisania sentencji wyroku.

23) Prawomocność orzeczenia sądu administracyjnego
Prawomocność orzeczeń
Art. 168. § 1. Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy.
§ 2. Mimo niedopuszczalności odrębnego zaskarżenia nie stają się prawomocne postanowienia podlegające rozpoznaniu przez Naczelny Sąd Administracyjny, gdy Sąd ten rozpoznaje sprawę, w której je wydano.
§ 3. Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje się ono prawomocne w części pozostałej z upływem terminu do zaskarżenia, chyba że Naczelny Sąd Administracyjny może z urzędu rozpoznać sprawę także w tej części.
Art. 169. Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony oraz w przypadku, o którym mowa w art. 286 § 1, wojewódzki sąd administracyjny na posiedzeniu niejawnym, a dopóki akta sprawy znajdują się w Naczelnym Sądzie Administracyjnym - ten Sąd.
Art. 170. Orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe, a w przypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.
Art. 171. Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku ze skargą stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia.
Art. 172. Naczelny Sąd Administracyjny unieważnia prawomocne orzeczenie sądu administracyjnego wydane w sprawie, która ze względu na osobę lub przedmiot nie podlegała orzecznictwu sądu administracyjnego w chwili orzekania i odrzuca skargę, jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym w ustawie. Sąd orzeka na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego. Do rozpoznania wniosku stosuje się odpowiednio przepisy o rozpoznaniu skargi kasacyjnej.

24) Powaga rzeczy osądzonej w postępowaniu sądowo-administracyjnym
Z treści art. 171 wynika, że wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej, tylko jednak co do tego, co w związku ze skargą stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia. Powaga rzeczy osądzonej to moc prawna prawomocnego orzeczenia co do istoty sprawy, wydanego w postepowaniu jurystykcyjnym, wykluczająca ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy.
W przypadku 171 ppsa, granice przedmiotowe powagi rzeczy osądzonej prawomocnego wyroku są wyznaczone przez rzeczywisty zakres rozstrzygnięcia zawartego w wyroku.
Z faktu, ze wyrok korzysta z powagi rzeczy osądzonej wynika przede wszystkim ten skutek, że niemożna wszcząć postępowania w tym samym przedmiocie i pomiędzy tymi samymi stronami, a ustalenie iż taki stan rezczy mial miejsce stanowi podstawę do odrzeucenia skargi jako niedopuszczalnej (58 § 1 pkt 4 ppsa.)

Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Powaga rzeczy osądzonej w postępowaniu sądowo-administracyjnym.
RES IUDICATA – stan powagi rzeczy osądzonej
Stan powagi rzeczy osądzonej jest to stan powstały wskutek wydania przez sąd prawomocnego wyroku co do istoty sprawy, wyłączający możliwość ponownego rozstrzygnięcia tej samej sprawy. Granice powagi rzeczy osadzonej wyznacza art. 171 p.p.s.a, stanowiąc: „Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku ze skargą stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia”. Prawomocnym orzeczeniem sądu administracyjnego o oddaleniu skargi związane są zatem nie tylko strony postępowania sądowo administracyjnego, ale i organy wyższego stopnia w post. admin.

25) Środki dyscyplinowania organu administracji publicznej przez sąd administracyjny w postępowaniu sądowo-administracyjnym
Środki dyscyplinowania organu adm. publicznej przez sąd administracyjny w postępowaniu sądowo-administracyjnym
- art. 55 § 1 – grzywna (dziesięciokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzednim ogłaszane przez Prezesa GUS) za nieprzekazanie do WSA akt sprawy wraz ze skargą w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia,
- art. 55 § 2 – jeżeli organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, sąd może na żądanie skarżącego rozpoznać sprawę na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości, tzw. wyrok zaoczny,
- art. 55 § 3 – o rażących przypadkach naruszenia powyższych obowiązków, skład orzekający lub prezes sądu zawiadamia organy właściwe do rozpatrywania petycji, skarg i wniosków,
- art. 112 – grzywna (10 x przeciętne miesięczne wynagrodzenie w roku poprzednim) nakładana na organ za uchylanie się przez organ od wykonania postanowień sądu w toku postępowania, np. sąd dopuścił dowód z dokumentu.

26) Skarga kasacyjna do NSA
Cechy szczególne postępowania przed NSA (postępowanie kasacyjne)

Wstępna kontrola skargi kasacyjnej

W postępowaniu wszczętym na skutek skargi kasacyjnej można wyróżnić dwa stadia:
1) tzw. stadium przygotowawczego, które obejmuje wstępną kontrola skargi ,
2 ) stadium zasadnicze

Ad1 stadium przygotowawcze toczy się przed WSA,który dokonuje wstępnej kontroli skargi kasacyjnej:
1 ocenia zachowanie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej
2 dopuszczalności skargi kasacyjnej
3 ocenę wymagań formalnych spełnianych przez skargę kasacyjną

Natomiast WSA nie jest uprawniony do oceny zasadności skargi kasacyjnej, bo było by to naruszenie dwuinstancyjności postępowania. Określa tylko kwestie formalne. Co do zasadności to znaczy kwestie materialne zastrzeżone są dla oceny NSA.

W ramach tej wstępnej oceny zgodnie z art. 178 ppsa WSA odrzuca skargę kasacyjną wniesioną po upływie terminie albo z innych przyczyn niedopuszczalną, i podobnie gdy taka skarga miała braki to też nie uzupełnienie tych braków w terminie np. nie dołączenie odpisu skargi kasacyjnej będzie powodowało odrzucenie przez WSA.

Przyczyny niedopuszczalności skargi kasacyjnej

1 przyczyny podmiotowe niedopuszczalności skargi kasacyjnej:

- skarga kasacyjna jest wniesiona przez nie uprawniony podmiot bądź też została wniesiona bez zachowania przymusu radcko- adwokackiego w przypadku braku zachowania tego przymusu WSA będzie skargę kasacyjną odrzucał natomiast jeżeli w wyniku tej wstępnej oceny skarga kasacyjna jest dopuszczalna to jej odpis WSA doręcza pozostałym stroną postępowania i te pozostałe strony mogą złożyć odpowiedź na skargę kasacyjną w terminie 14 dni od doręczenia odpisu skargi kasacyjnej – jest to uprawnienie. Po upływie terminu na wniesienie odpowiedzi lub po zarządzeniu doręczenia odpowiedzi wnoszącemu skargę kasacyjną, wsa niezwłocznie przedstawi skargę kasacyjną wraz z odpowiedzią i aktami sprawy NSA.

2 Przedstawienie skargi kasacyjnej i ewentualnie odpowiedzi na tą skargę wraz aktami sprawy NSA kończy postępowanie przygotowawcze przed WSA. Zarządza je przewodniczący po upływie terminu na wniesienie odpowiedzi lub po zarządzeniu doręczenia odpowiedzi wnoszącemu skargę kasacyjną.

3 Stadium zasadnicze – toczy się przed NSA, skargę kasacyjną rozpoznaje co do zasady na rozprawie w składzie trzech sędziów. Rozpoznaje taka skargę kasacyjną w granicach zakreślonych podstawami kasacyjnymi i wyjątkowo bierze pod uwagę z urzędu nieważność postępowania. Jest przy tym związany wnioskami skargi kasacyjnej co oznacza że nie może uchylić całości zaskarżonego orzeczenia gdy wnoszący skargę kasacyjną wnosi jedynie o uchylenie orzeczenia WSA w części.

Do postępowania kasacyjnego stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed WSA przy czym NSA uzasadnia wszystkie orzeczenia z urzędu. Na sporządzenie uzasadnienia ustawa przewiduje 30 dni.

Art. 183. § 2. Przypadki nieważność postępowania, które to NSA musi brać pod uwagę z urzędu choćby one nie były podniesione w skardze kasacyjnej.

Nieważność postępowania sądowo-administracyjnego zachodzi wówczas, gdy:

1) jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna w danej sprawie;

2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej (dotyczy osób fizycznych), nie miała organu powołanego do jej reprezentowania (osoby prawne w tym zakresie) lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy jej pełnomocnik strony nie był należycie umocowany;

3) jeżeli w tej samej sprawie toczy się postępowanie wcześniej wszczęte przed sądem administracyjnym albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona;

4) jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy;

5) jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw;

6) jeżeli wojewódzki sąd administracyjny orzekł w sprawie, w której jest właściwy Naczelny Sąd Administracyjny.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Od wyroku (lub postanowienia) kończącego postępowanie w sprawie, wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny, przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Skargę kasacyjną wnosi się w terminie 30 dni od doręczenia odpisu orzeczenia z uzasadnieniem. Skargę tę może wnieść:
- strona,
- prokurator lub
- Rzecznik Praw Obywatelskich.

Uwaga
Skarga kasacyjna zasadniczo powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego. W sprawach obowiązków podatkowych ustawa przewiduje możliwość sporządzenia skargi kasacyjnej przez doradcę podatkowego.
Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie i można ją oprzeć na następujących podstawach:
1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;
2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Jeżeli brak jest przepisów szczególnych dotyczących postępowania przed NSA, do postępowania tego stosuje się odpowiednio przepisy postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym, z tym że Naczelny Sąd Administracyjny uzasadnia z urzędu wyroki i postanowienia - w terminie 30 dni od ich wydania.
Drugim, obok skargi kasacyjnej, środkiem odwoławczym rozpatrywanym przez NSA jest zażalenie na postanowienia wojewódzkiego sądu administracyjnego oraz inne postanowienia, o których mowa w przepisie art. 194 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, czyli m.in. na postanowienia, których przedmiotem jest:
- przekazanie sprawy innemu sądowi administracyjnemu,
- zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania,
- odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku,
- odrzucenie skargi kasacyjnej,
- odrzucenie zażalenia,
- ukaranie grzywną.

Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy.
Po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu pierwszej instancji akta sprawy zwracane są właściwemu organowi administracji wraz z odpisem orzeczenia ze stwierdzeniem jego prawomocności.

olaa

I NA DESER....
27) Związanie NSA granicami skargi kasacyjnej
Związanie NSA granicami skargi kasacyjnej wynikające z art. 183 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oznacza, iż kierunek i zakres badania legalności zaskarżonego orzeczenia, wyznacza strona wnosząca skargę kasacyjną. Konsekwencją powyższego jest również to, że Sąd nie może uzupełniać i domniemywać treści podstaw skargi kasacyjnej oraz jej wniosków wypowiadając się wyłącznie, co do trafności sformułowanych przez stronę elementów konstrukcyjnych skargi kasacyjnej wyznaczających jej granice.
Związanie granicami skargi kasacyjnej powoduje, że jeżeli brak jest zarzutów dotyczących naruszenia konkretnych przepisów procedury sądowej, to Naczelny Sąd Administracyjny związany jest ustaleniami przyjętymi w zaskarżonym wyroku.
Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Związanie NSA granicami skargi kasacyjnej
Konstrukcja związania NSA granicami skargi kasacyjnej – art. 183 p.p.s.a. oznacza to, że NSA bada orzeczenie WSA jedynie w zaskarżonym zakresie, a ponadto jedynie w zakresie zarzutów sformułowanych w skardze kasacyjnej, chyba że zachodzi nieważność postępowania przed WSA z przyczyn wskazanych w art. 183 § 2 p.p.s.a., tj.:
- jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna,
- jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany,
- jeżeli w tej samej sprawie toczy się już postępowanie wcześniej wszczęte przez sądem administracyjnym albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona,
- jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa,
-jeżeli strona została pozbawiona możliwości obrony swych praw,
- jeżeli WSA orzekł w sprawie, w której jest właściwy NSA.
A zatem jeżeli nie jest to naruszenie przepisów prawa powodujących nieważność postępowania, to jeżeli NSA stwierdzi naruszenie np. prawa materialnego, które nie zostało wskazane jako podstawa skargi kasacyjnej, nie może z tego powodu uchylić wyroku WSA.

28 Nieważność postępowania sądowo-administracyjnego
Podstawy skargi kasacyjnej stanowią nie tylko jej najważniejszy wymóg formalny, ale decydują także o jej istocie i charakterze. Naczelny Sąd Administracyjny przy rozpoznawaniu skargi kasacyjnej jest związany jej granicami (art. 183 § 1), co oznacza, że przedmiotem kontroli NSA mogą być tylko te uchybienia wojewódzkiego sądu administracyjnego, które skarżący zawarł w skardze kasacyjne jako jej podstawy. Wyjątek od tej zasady ustanowiony został tylko w przypadku nieważności postępowania (katalog przypadków nieważności zawiera art. 183 § 2), którą Naczelny Sąd Administracyjny zobowiązany jest brać pod uwagę z urzędu.
Zgodnie z brzmieniem art. 183 § 2 p.p.s.a., nieważność postępowania zachodzi:

1) jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna;
2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany;
3) jeżeli w tej samej sprawie toczy się postępowanie wcześniej wszczęte przed sądem administracyjnym albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona;
4) jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy;
5) jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw;
6) jeżeli wojewódzki sąd administracyjny orzekł w sprawie, w której jest właściwy Naczelny Sąd Administracyjny.

29) Oddalenie a odrzucenie skargi kasacyjnej
Oddalenie skargi kasacyjnej
Zgodnie z art. 184 Naczelny Sąd Administracyjny oddala skargę kasacyjną jeżeli:
nie ma ona usprawiedliwionych podstaw, albo
orzeczenie mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.

Pierwszy powód oddalenia skargi kasacyjnej zachodzi w sytuacji, w której NSA dojdzie do przekonania, że nie nastąpiło naruszenie przepisów prawa, na które wskazywał skarżący oraz że brak jest również takich podstaw, które Naczelny Sąd Administracyjny zobowiązany jest brać pod uwagę z urzędu (nieważność postępowania).

Drugi z powodów oddalenia skargi podyktowany jest ekonomią procesową, gdyż uchylenie wadliwie uzasadnionego ale trafnego orzeczenia powodowałoby, że rola sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie, a któremu zwrócono sprawę do ponownego rozpoznania, ograniczyłaby się tylko do poprawienia uzasadnienia.
Oddalenie skargi kasacyjnej powoduje, że orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego staje się prawomocne.

Odrzucenie skargi skierowanej do WSA lub umorzenie postępowanie przed WSA ART 180
Sytuacja powyższa ma miejsce, jeżeli skarga kasacyjna wniesiona została w sprawie, w której skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego ulegała odrzuceniu, a mimo istnienia uzasadniających to okoliczności sąd ten przeprowadził dalsze postępowanie i wydał rozstrzygnięcie w sprawie lub też jeżeli postępowanie powinno już przed sądem pierwszej instancji zostać umorzone.

W razie zaistnienia powyższych przesłanek uchylenie orzeczenia i odrzucenie skargi lub umorzenie postępowania przez Naczelny Sąd Administracyjny jest obligatoryjne i przybrać powinno formę postanowienia. Rozstrzygnięcie takie możliwe jest w odniesieniu do zaskarżonej części orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego (związanie granicami skargi kasacyjnej) i jest niezależne od zamieszczenia wniosku o to w treści skargi kasacyjnej.

30) Wyroki NSA uwzględniające skargę kasacyjną
ORZECZENIA SĄDOWE W POSĘPOWANIU SĄDOWYM

Co do zasady orzeczenia NSA mają charakter kasacyjny to znaczy NSA nie rozpoznaje tylko uchyla i przekazuje do rozpoznania WSA taka jest podstawowa zasada. Postępowanie przed NSA może zakończyć się wydaniem następujących orzeczeń: od 184 do 18

1) oddalenie skargi kasacyjnej Art. 184. PPSA nastąpi ono wówczas:

-jeżeli skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw

- druga sytuacja kiedy NSA oddali skargę kasacyjną to sytuacja gdy zaskarżone orzeczenie WSA mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu. NSA oddala skargę kasacyjną a w uzasadnieniu swojego wyroku odnosi się do błędów uzasadnieniu orzeczenia WSA.
2) wyrok NSA uwzględniający skargę kasacyjną (wyrok kasacyjny). Wszystkie możliwe postacie:

- najbardziej typowe rozstrzygnięcie NSA tzw. wyrok kasacyjny – art. 185. Tego rodzaju orzeczenie NSA wydaje wówczas, gdy uwzględnienia skargę kasacyjną i w wyniku jej uwzględnienia uchyla zaskarżone orzeczenie WSA w całości lub w części(w zależności od żądania zawartego w skardze kasacyjnej) i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania sądowi WSA, który wydał orzeczenie, a gdyby zdarzyło się tak, że te WSA nie może sprawy rozpoznać to NSA przekaże sprawę do rozpoznania innemu sądowi wojewódzkiemu. Jest to najbardziej typowe orzeczenie kasacyjne NSA uchyla, przekazuje do ponownego rozpoznania WSA wskazując co WSA musi poprawić przy rozpoznawaniu spraw.

3) wyrok reformatoryjny Art. 188. Jest to drugi przeciwstawny wyrok. To uprawnienie w którym stanowi art. 188 ma charakter wyjątkowy a mianowicie NSA uwzględniając skargę kasacyjną może uchylić zaskarżone orzeczenie WSA i rozpoznać tą pierwotną skargę. A ta sytuacja, czy możliwość skorzystania z tego uprawnienia dotyczy jedynie sytuacji gdy: nie ma naruszeń przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie przepisów prawa materialnego np. przez płynną wykładnie przepisu w takim przypadku NSA orzeka na podstawie stanu faktycznego przyjętego w zaskarżonym wyroku WSA. Wyrok reformatoryjny nie kasuje i przekazuje do ponownego rozpoznania ale kasuje i orzeka merytorycznie to znaczy rozpoznaje skargę tak jak by to musiał zrobić WSA i w ten sposób skraca się postępowanie, ale ustawodawca po pierwsze przewidział, że NSA może ale wcale nie musi jak będzie chciał przekazać to niech przekazuje ale jeżeli sam widzi, że może już rozeznać skargę Naczelny Sąd Administracyjny może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę to może to zrobić ale są 2 warunki w jakich może to zrobić:

* nie ma żadnego naruszenia przepisów procedury przed WSA.

• jest naruszenie prawa materialnego
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
WAŻNE
Artykuł 188 ustawy procesowej ustanawia wyjątek od kasatoryjnej roli NSA w obecnym, dwuinstancyjnym systemie sądownictwa administracyjnego. Przepis ten zezwala na uchylenie orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego i merytoryczne rozpoznanie skargi przez sąd drugiej instancji, pod warunkiem niestwierdzenia naruszeń przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a wystąpienia jedynie naruszeń przepisów prawa materialnego.

4) kolejny rodzaj orzeczenia NSA postać uwzględnienia skargi kasacyjnej reguluje - Art. 189 PPSA. , w sytuacji gdy skarga ulegała odrzuceniu albo istniały podstawy do umorzenia postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym, Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu skargi kasacyjnej postanowieniem uchyla wydane w sprawie orzeczenie WSA i odrzuca skargę ( ta która nie odrzucił błędnie WSA) bądź umarza postępowanie jeżeli wystąpiły przesłanki do umorzenia.

ZWIĄZANIE OCENĄ PRAWNĄ ZAWARTĄ W ORZECZENIU NSA ART. 190

Art. 190. Sąd (WSA) w przypadku uwzględnienia skargi kasacyjnej przez NSA i przekazania sprawy do rozpoznania WSA sąd ten jest związany wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny. Co to znaczy ? oznacza to, że przy wydawaniu ponownym rozpoznawaniu sprawy WSA nie ma całkowitej swobody przy wydawaniu nowego orzeczenia. Musi zatem uwzględniać wykładnię przepisów jaką zawarł w swoim orzeczeniu NSA ponadto to związanie wykładnią NSA dotyczy także stron postępowania, które nie mogą oszpeć kolejnej skargi kasacyjnej od orzeczenia wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy na podstawach kasacyjnych sprzecznych z wykładnią NSA ustaloną w wyroku wydanym po rozpoznaniu pierwotnie wniesionej skargi kasacyjnej.

WSA może odstąpić od zawartej w orzeczeniu NSA wykładni prawa w 2 sytuacjach:

1. gdy stan faktyczny sprawy ustalony w wyniku ponownego jej rozpoznania przez WSA uległ tak zasadniczej zmianie, że do nowo ustalonego stanu faktycznego nie można zastosować przepisów wyjaśnionych przez NSA w wyroku po rozpoznaniu skargi kasacyjnej.

2. gdy po wydaniu orzeczenia przez NSA zmienia się stan prawny.

Jeśli nie ma przepisów szczególnych o postępowaniu kasacyjnym to do tego postępowania stosuje się przepisy o postępowaniu przed WSA.

Do postępowania zażaleniowego przed NSA stosuje się odpowiednio przepisy o skardze kasacyjnej.

olaa

TO SĄ CHYBA WSZYSTKIE ODPOWIEDZI, POZA TYM STRASZNYM 21.
CAŁOŚĆ MA OKOŁO 35 STRON, WIĘC DRAMATU NIEMA. TYLKO WYGLADA TAK "STRASZNIE" WYSTARCZY POUSUWAĆ ZBĘDNE ODSTĘPY Wink

I BĘDZIE GIT.

Miłosz

Dzięki wam za notatki! Very Happy

Dozo

Mi Word pokazuje 46 stron ale ok przynajmiej ściąge w komórce można zrobić dzięki.

maGDAlena

Ja rowniez dziekuje za opracowane zagadnienia.myslicie ze te zsgadnienia obowiazuja tez nas?ma ktos kompletne notatki i przesledzil czy to sie zgadza z wykladem?

olaa

Dozo, to zależy od rozmiaru czcionki Wink

jak ustawisz 15 to i z 60 stron wyjdzie Wink

Btw, nie wiem czy to pokrywa się z wykładem, bo nie chodziłam. Te pytania pochodzą od wieczorowych, więc nie wiadomo w sumie.
Tak czy inaczej, przydać się może, bo to taki przegląd wszystkiego w zasadzie, nie zaszkodzi umieć Wink

Nie mniej jednak nie ryzykowałabym nauki tylko tych pytań...

Renata.O

hej,
wracam z UG otrzymałam pytania jakie były na egzaminie wieczorowych:
1. kasacyjny charakter kompetencji sądów
2. oddalenie a odrzucenie skargi WSA
3. ochrona tymczasowa
mam nadzieje że pytania powtórzą się na egzaminie w sobotę Smile

olaa

A właśnie....
Co do pytania o postanowieniach i wyrokach, dodatkowo "Sąd rozstrzyga sprawę wyrokiem. W sprawach, w których skargę uwzględniono uzasadnienie wyroku sporządza się z urzędu z terminie czternastu dni od dnia ogłoszenia wyroku albo podpisania sentencji wyroku wydanego na posiedzeniu niejawnym. W sprawach, w których skargę oddalono uzasadnienie wyroku sporządza się na wniosek strony zgłoszony w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia wyroku albo doręczenia odpisu sentencji wyroku. Uzasadnienie wyroku sporządza się w terminie czternastu dni od dnia złożenia wniosku. Jeżeli ustawa nie przewiduje wydania wyroku, sąd wydaje postanowienie. Postanowienia ogłoszone na rozprawie sąd uzasadnia, gdy podlegają one zaskarżeniu i doręcza stronom. Postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym sąd z urzędu doręcza stronom. Gdy stronie służy środek zaskarżenia, postanowienie doręcza się wraz z uzasadnieniem. Uzasadnienie sporządza się w terminie siedmiu dni od wydania postanowienia."

Wnioskuję z tego, że postanowienia uzasadnia się wtedy, gdy są zaskarżalne